Teraz mamy pieniądze

W banknotach kursujących od 1997 roku na Węgrzech zaszły w zeszłym roku pewne zmiany. Zmiany prawie niezauważalne dla ich codziennych użytkowników. Ale gdy im się bliżej przyjrzymy zobaczymy tę różnicę.Najpierw najdrobniejszy obecnie kursujący banknot: 500 forintów z 1998i z 2018. Różnice widoczne gołym okiem to moneta i twierdza.Dalej 1000 forintów z 1998i z 2017. Za fontanną z pałacu królewskiego z Visegradu widzimy dukaty Macieja Korwina, króla Węgier i Czech (a właściwie władcy Moraw i Śląska, bo nad Pragą nie udało mu się zapanować).Zmieniono również wygląd banknotu 2000 forintów z 1998i z 2016 roku. Prócz Gabriela Bethlena w otoczeniu naukowców (tak brzmi oficjalna wersja) widzimy na pierwszym planie mon ...

	Pioter
	15 lipca 2019 18:49

Szyfr Chopina?

Jest wiele banknotów z symboliką muzyczną. Ukazywane są na nich instrumenty muzyczne, śpiewacy czy kompozytorzy. Ale jeden z tych banknotów jest dość szczególnyponieważ zamieszczono na nim partyturę utworu nazwanego Polonez f-moll. I nie pokazano całości tego utworu, którego pierwsza strona wygląda takpomijając trzecią linię.

Banknot ten wprowadzono do obiegu w 1982 roku.  W tym samym roku rozpoczęłą się wojna o Falklandy, a polski rząd wraz z episkopatem zaprosili Ojca Świętego do Polski. Do tego wszystkiego dzięki remisowi na mistrzostwach świata z drużyną z ZSRR udało się naszym piłkarzom awansować do półfinału tych mistrzostw.

Czy w tym wypadku zastosowano szyfr muzyczny? Słuchając tego utworu zauważam w nim pewne fałsze, więc być może ...

	Pioter
	11 lipca 2019 19:10

Ku pokrzepieniu serc

Wśród książkowych banknotów znalazł się również polski wątek.W 1990 roku do obiegu wprowadzono nowe banknoty o nominałach 1/2, 1 i 2 miliony złotych. Na jednym z nich przedstawiono Henryka Sienkiewicza, autora Trylogii. Samą Trylogię również zamieszczono na banknocie, jednak pozwólcie, że nie wypowiem się na temat szaty graficznej - podobno w czasie inflacyjnym nie można było dopracować szczegółów. Banknoty te jednak obiegały w Polsce aż 20 lat.

Wydawało się nam wtedy, że ten rok, i wogóle lata 90-te, to szczyt możliwości rozwoju. Że wszystko pójdzie już tylko w dobrym kierunku. Przywrócono samorząd gminny, gdzie załapali się ludzie chcący pracować dla dobra wspólnego (dopiero później przekonaliśmy s ...

	Pioter
	9 lipca 2019 20:30

Księga Gróźb

Kontynuując przegląd ksiąg na banknotach natrafiamy na taki izraelski banknot z 1958 rokuna którym przedstawiono naukowca w labolatorium oraz księgę opisaną jako zwoje znad Morza Martwego z Qumran zawierające Księgę Izajasza.

Jesli przyjrzymy się bliżej tej starotestamentowej księdze znajdziemy tam takie zapisy [za Biblią Tysiąclecia]:

4 Biada ci, narodzie grzeszny, ludu obciążony nieprawością, plemię zbójeckie, dzieci wyrodne!
Opuścili Pana, wzgardzili Świętym Izraela,odwrócili się wstecz.
5 Gdzie was jeszcze uderzyć, skoro mnożycie przestępstwa?
Cała głowa chora, całe serce osłabłe;
6 od stopy nogi do szczytu głowy nie ma w nim części nietkniętej:
rany i sińce i opuchnięte pręgi, nie opatrzone ani przewiązane, ni złagodzone oliwą
7  ...

	Pioter
	5 lipca 2019 20:16

Szwedzkie róbta co chceta

W 2015 roku Szwecja wprowadziła nowe wzory banknotów. Na banknot 20 koronowy trafiła Astrid Lindgren i jej seria książek o Pippi PończoszańceW zasadzie jest to seria 17 książek dla dzieci, wyglądająca zupełnie niewinnie, ale ... od samego początku wzbudzała kontrowersje.

Rok po wydaniu pierwszej książki pt "Pippi Pończoszanka" i po otrzymaniu nagrody za najlepszą książkę dla dzieci (w 1946 roku) książka otrzymała recenzję zatytułowaną Słabe i nagradzane. Autorem tej recenzji był John Landquist i brzmiała ona tak: Poważny temat narracji, który autorka odkryła, został zniszczony w wyniku braku wyobraźni i kultury. Ale moja krytyka jest skierowana głównie do Komitetu Nagrodowego, który był w stanie zareklamować nam aż tak wadliwy produkt. [...] I g ...

	Pioter
	3 lipca 2019 20:43

Ewangeliarz

Jeśli przyjrzymy się nowym banknotom Białorusi wprowadzonym do obiegu w 2016 roku to na jednym z nich zauważymy księgę, teoretycznie niepodpisaną.O tym, co to za księga, mówią nam pozostałe elementy ukazane na banknocie. Mamy tu więc cerkiew Przemienienia Pańskiego w Połocku, a na rewersie krzyż, którego w tej cerkwi dziś brakuje. Jest to krzyż zamówiony w 1161 roku przez księżnę Eforyzmę Połocką, świętą mniszkę prawosławną, założycielkę i pierwszą ksieni żeńskiego klasztoru w Połocku.Ale zanim przejdziemy do omówienia dziejów zrabowanego krzyża, przyjrzyjmy się najpierw jego fundatorce. Euforyzma, a właściwie Przedsława (bo tak rodzice, książę połocki Światosław i księżna kijowska Zofia, dali córce na chrzcie), urodziła się około 1101 roku. W ...

	Pioter
	30 czerwca 2019 20:07

Świat w obrazach

Kolejny dobór literatury na banknot nie powienien nas już zaskoczyć. Szczególnie, że po Bułgarii i Niemczech przyjrzymy się teraz czeskiemu banknotowi.Banknot ten już wielokrotnie gościł na Szkole Nawigatorów, szczególnie, że osoba na nim uhonorowana jest nam wyjątkowo bliska (w sensie prześwietlania jego działalności). A książka w tym przypadku została bardzo dobrze ukryta. Otóż na rewersie banknotu 200 koronowego z Komenskim, pod dłońmi dorosłego i dziecka, znalazła się kartka z napisem Orbi pictus. Właściwie cały napis powienien brzmieć Orbis sensualium pictus. Jest to również tytuł jednej z książek Komenskiego, i to do tego książki raczej niezwykłej.Była to bowiem książka przeznaczona jako podręcznik dla dzieci. Książka ta wydana pierwotnie ...

	Pioter
	27 czerwca 2019 22:38

Nadejdzie czas żniw

Dziś przyjrzymy się innemu banknotowi z książką. To 1000 marek zachodnioniemieckich z 1991 roku.Banknot ten przedstawia braci Jakuba i Wilhelma Grimm, a na jego rewersie znalazła się najwazniejsza książka niemieckiego odrodzenia narodowego - Słownik Języka NiemieckiegoNad tym słownikiem bracia pracowali od roku 1838 i w umowie zawartej z wydawcą liczyli, że całość zamknie się w maksymalnie 7 tomach i zajmnie góra 10 lat pracy. Słownik miał objąć całość niemieckiego słownictwa od czasów Lutra, a przynajmniej takie było życzenie Wiedmansche Buchhandlung, wydawnictwa założonego w 1680 roku we Frankfurcie nad Menem. W 1841 roku sprawa Deutsches Wortebuch stała się już sprawą wagi państwowej Prus. Bracia Grimm przenieśli się do Berlina, gdzie otrzymali niezbędny personel.

Z ...

	Pioter
	24 czerwca 2019 20:24

Бай Ганьо czyli Homo Balcanicus

Pomogliśmy Ganyi zdjąć strój ludowy i założyśmy mu belgijski garnitur. I wszyscy powiedzieli, że Ganyu jest już Europejczykiem.

Tak zaczyna się nabardziej poczytna bułgarska książka końcówki XIX wieku. Książka satyryczna opowiadająca o podróży typowego Bułgara przez Austro-Węgry, Niemcy, Rosję i Szwacjarię, która została napisana przez Aleko Konstantinowa, byłego prokuratora sofijskiego sądu apelacyjnego, właściciela pierwszego biura turystycznego w Bułgarii.

Książka ta, która miała być satyrą na bułgarską klasę średnią, pragnącą się wzbogacić nie przebierając przy tym w środkach, w zasadzie stała się rzeczowym opisem typowego społeczeństwa na dorobku, które zamiast zwiedzać wielkie europejskie miasta i zachwycać się ich kulturą, trzeźwo ...

	Pioter
	22 czerwca 2019 17:21

Aktoreczka

Greta Lovisa Gustafsson urodziła się w 1905 roku. Karierę filmową zaczęła przypadkowo w 1920 roku. Pracując jako ekspedientka w sklepie poznała Johna Bruniusa - reżysera, który szukał właśnie statystów do filmu En lyckoriddare, opowiadającego dzieje siedemnastowiecznego szweckiego awanturnika i poety Larsa Wivalliusa. Dwa lata później jej kariera aktorska rusza już na dobre. W filmie Luffar-Petter dane jej było bowiem zagrać jedną z głównych ról, która oceniona została przez magazyn Swing w sposób następujący: Greta Gustafsson może i zostanie szwedzką gwiazdą kina, lecz wyłącznie ze względu na swą anglosaską aparycję.

Jako początkująca aktorka rozpoczyna w 1923 roku naukę w Królewskim Teatrze Dramatycznym, jednocześnie otrzymuj ...

	Pioter
	19 czerwca 2019 18:59

Japońska samoizolacja?

W 1634 roku u wybrzeży Nagasaki wybudowano sztuczną wyspę zwaną Dejima, jedyną wyspę, na której w późniejszym okresie Edo stacjonowała Holenderska Zjednoczona Kompania Wschodnioindyjska, jedyna zagraniczna organizacja kupiecka, która miała prawo prowadzić handel z Japonią.

Zanim jednak do tego doszło Holendrzy musieli usunąć europejską konkurencję z Japonii. 19 kwietnia 1600 roku do brzegów Japonii przybył pierwszy holenderski statek De Liefde pod dowódctwem Jacoba Quackernaecka. Wśród załogi statku byli również pilot Will Adams i kupiec Jan Joosten, którzy zostali doradcami szoguna Ieyasu Tokugawy. Doprowadzili oni do otwarcia w 1609 roku faktorii holenderskiej w Hirado, a następnie do zamknięcia handlu międzynarodowego Japoni ...

	Pioter
	17 czerwca 2019 16:13

Katedra obu Ameryk

W 1504 roku papież Juliusz II zlecił wybudowanie w Santo Domingo (na dzisiejszej Dominikanie) budowę pierwszej katedry w Nowym Świecie. Budowę tej katedry rozpoczęto w roku 1512, a konsekrowano ją w 1541 roku. Od 1546 roku, na prośbę cesarza Karola V, urzędujący w tej najstarszej amerykańskiej diecezji biskup, nosi tytuł Prymasa obu Ameryk. Tytuł ten jednak jest już dziś wyłacznie tytułem honorowym. W katedrze tej pierwotnie spoczęły doczesne szczątki Krzysztofa Kolumba i Simona Bolivara (ale nie tego zwanego Liberatorem). Cała katedra ma powierzchnię 3 tys m2. 1 stycznia 1586 roku miasto i katedra zostały zdobyte i złupione przez Francisa Drake'a. Rabunek miasta trwał cały miesiąc, i zgodnie z opisem w angielskiej wikipedii, wyglądał następująco:

Drake rozkazał swoim ludziom na ...

	Pioter
	16 czerwca 2019 00:16

Pomnik Tysiąclecia

W 1859 roku rozstrzygnięto konkurs na pomnik z okazji 1000 lecia Rosji, który wygrali Wiktor Hartmann oraz Michał Mikieszyn. Budowę pomnika zakończono w 1862 rokukiedy to również dokonano jego uroczystego odsłonięcia w Nowogrodzie Wielkim.

Za początek bowiem państwa rosyjskiego przyjęto dzień, w którym wiking Ruryk przybył do Nowogrodu, co miało podobno miejsce w 862 roku.

Sam pomnik przedstawia jabłko cesarskie, na którym przed Archaniołem Michałem klęczy Matiuszka Rossija. Jabłko natomiast podtrzymywane jest przez postacie książąt i carów. I tak znaleźli się tam Ruryk, wareski wiking, od którego rozpoczęto pisanie rosyjskiej historii,książę kijowski Włodzimierz Wielki, który schrystianizował Ruś Kijowskąksiążę moskiewski Dymitr D ...

	Pioter
	1 czerwca 2019 16:06

Odpowiedzialność

W 2018 roku roku Bank Rezerw Australii wprowadził do obiegu odnowiony wzór banknotu 50 dolarowego, który docelowo ma zastąpić kursujący od 1995 roku wzór. Pozostawiono te same postacie, dodano tylko nowe zabezpieczenia banknotu. 

Te postacie to David Unaiponkaznodzieja anglikański i pisarz, oraz Edith Cowan, sufrażystka oraz pierwsza kobieta wybrana do parlamentu Australii Zachodniej w 1921 roku.

Na nowych banknotach jako mikrodruku (jednego z rodzajów zabepieczeń) użyto tekstu jej pierwszego przemówienia w parlamencieJednak w słowie ODPOWIEDZIALNOŚĆ (RESPONSIBILITY) popełniono błądi zabrakło tam jednej literki.

Zdarzenie to zostało skrytykowane przez Australijczyków jako nieodpowiedzialne zachowanie banku centralnego, a Bank po n ...

	Pioter
	25 maja 2019 14:00

Zajrzyjmy na drugi plan

Na izraelskim banknocie 100 szeklowym z 1986 roku widzimy drugiego prezydenta państwa Izrael - Izaaka Szymszelewicza - zwanego Jicchak Ben Cewi - ukraińskiego Żyda, który wyemigrował do Palestyny już w 1907 roku, aby stamtąd wraz z Dawidem Ben Gurionem zostać usuniętym przez osmańskie władze za syjonizm. Izaak w 1917 roku ponownie wrócił do Palestyny, tym razem w brytyjskim mundurze, gdzie już pozostał na stałe. 8 grudnia 1952 roku został wybrany prezydentem Izraela, którą to funkcję sprawował do swej śmierci, czyli do 23 kwietnia 1963.

Ale nie on jest na tym banknocie najważniejszy. Nawet stojące za nim osoby służą tylko za tło, które ma obrazować prowadzone przez Szymszelewicza badania nad historią Żydów.

Najważniejszy bowiem symbol znajduje s ...

	Pioter
	24 maja 2019 18:02

Wandea musiała spłynąć krwią

Wszystko zaczęło się w 1718 roku, kiedy to zatrudniony przez Duka Orleanu na stanowisku Generalnego Kontrolera Finansów Królestwa Francji został Szkot John Law (widoczny na obrazie), który w celu spłaty francuskich zobowiązań po hiszpańskiej wojnie sukcesyjnej w 1716 roku założył pierwszy francuski bank centralny zwany Banque Générale.Bank ten był akurat największym przekleństwem Francji (aż do rewolucji), bowiem emitowane przez niego baknoty nie miały żadnego pokrycia w kruszcach, ale zanim to się okazało bank prywatny należący do Lawa (z 3/4 kapitału rządu w postaci obligacji państwowych) zdążył wykupić w sierpniu 1717 Kompanię Missisipi, a także zmienić nazwę w 1718 na Banque Royale, co miało sugerować, że od tej chwili to Korona odpowiada za zobow ...

	Pioter
	21 maja 2019 19:14

Literacka wyprawa polarna

W 1900 roku czterej Duńczycy: Harald Moltke (malarz), Ludvig Mylius-Erichsen (literat), Knud Rasmussen (dziennikarz) oraz Alfred Bertelsen (lekarz) postanowili przemierzyć wzdłuż Grenlandię. Przygotowania do wyprawy rozpoczęli w Reykjawiku i już w 1902 roku wyprawa mogła ruszyć z Upernavik. Dotarcie do Thule zajęło im 2 lata. W trakcie tej wyprawy zbierali głównie podania ludowe Innuitów oraz prowadzili badania etnogaficzne, które później zostały opisane w książce Rasmussena Nye mennesker (Nowi ludzie).

Czy była to naprawdę, jak się ją opisuje, Grenlandzka wyprawa literacka? Jeśli przyjrzeć się późniejszej działalności tej czwórki to wygląda na to, że wyprawa ta była tylko przygotowaniem gruntu po późniejszą ich działalność na Grenlan ...

	Pioter
	17 maja 2019 20:18

Syn czarownicy

W 1973 roku na wszystkie ugandyjskie banknoty trafił wizerunek prezydenta Idi Amina Dadyktórego biografie podają, że był synem wioskowej czarownicy, ktoremu najlepiej wychodziło w życiu pasanie kóz.

Do brytyjskiego kolonialnego wojska w 1946 roku trafił tylko dlatego, że spośród innych mieszkańców wioski wyróżnił się postawą (193 cm wzrostu i 100 kg wagi). Początkowo służył w 4 ugandyjskim królewskim batalionie strzelców (jako asystent kucharza, ale z czasem nauczył się posługiwać karabinem), a w aktach służby z tego okresu zapisano opinię fantastyczny chłopak, ale brakuje mu szarych komórek.

Prawdziwą karierę wojskową jednak zaczął w stopniu sierżanta prawie 10 lat później przy tłumieniu powstania Mau Mau w Kenii. W ...

	Pioter
	15 maja 2019 19:50

Korona

Na rewersie dziesięciozłotowego banknotu znajduje się moneta, opisywana w propagandzie historycznej jako moneta Mieszka I z kaplicą. I to pomimo faktu, że numizmatycy jeszcze w zeszłym stuleciu udowodnili, że książę Mieszko I żadnych monet nie wybijał.

Ale jeśli dokładnie przyjrzeć się rysunkowi na tej monecie oraz pochodzącej z tego samego okresu węgierskiej koronie św Stefana to możemy dojść do wniosku, że na monecie tej została przedstawiona korona królewska, a nie szczyt świątyni.

I w tym miejscu zaczynają się schody, bowiem utrwalona propaganda historyczna przyjmuje, że Bolesław Chrobry został koronowany na króla w roku 1025 i w tym samym też roku na króla koronowany został jego syn Mieszko II Lambert.

Schody pogłebiają się, jeśli zdamy sobie sprawę z ...

	Pioter
	12 maja 2019 16:37

Fasola świętego Tomasza

Nizinne lasy przybrzeżne Afryki, Azji, Australii a także wysp Pacyfiku porasta pewien gatunek liany, opisany przez Linneusza jako Entolo phaseoloides.Liana ta posiada strąki z ziarnami, które dorastają do 2 metrów długości i 13 cm szerokości. W każdym takim strąku znajduje się 10 do 20 czerwonawo - brązowych nasion w kształcie soczewki o średnicy blisko 5 cm i grubości ok 2 cm. Nasiona zbytnio nie nadają się użytku gospodarczego, a ludność Pacyfiku zarówno nasiona jak i wysuszone strąki używa jako ozdoby (pierścienie, kostiumy do tańców rytualnych itd). Na wyspach Tonga ta roślina nazywana jest pa'anga, tak samo jak i tamtejsze pieniądze.Ale nazwa nowej waluty wysp Tonga nie wzięła się wcale z dawnych dziejów, kiedy to za te fasole św Tomasza możn ...

	Pioter
	11 maja 2019 16:56