Internet mi rwał i tak się wkleiło. Już poprawione.

Kiedyś warunki obserwacyjne były dużo lepsze niż dziś. W czasach, gdy w mojej dzielnicy nocą świeciły tylko gazowe latarnie,  Drogę Mleczną widywałem często. Teraz jej nie widać nawet nad morzem.

Czy to nie było t.zw. przerzucanie kosztów ?

Domyślam się, że wkrótce po spisaniu bardzo dokładnych tablic obserwatorium zaprzestało działalności.

P.S.

Też kiedyś miałem banknoty o podobnym nominale w portfelu.

Uff.

:)

Ahq. Babur też byl miłośnikiem/mecenasem nauki i poezji....

Plus za wspomnienienie o Wężowniku. Teraz obserwatoria buduje sie w kosmosie...pardon...raptem 615-20km nad Ziemia...kosm9s to dopiero poza magnetosfera - 70.000km

Ale po wynalezieniu druku - nawet kolorowego - mapy nieba z opisem są nadal niedostępne.

.

P.S.

alfabet grecki i arabskie imiona tak po prostu w szkole zawieszone na ścianie.

:)

To była mapa 70x70 cm (?)

Były tam zaznaczone jasne gwiazdy wraz nazwami własnymi i gwiazdozbiorów.

Te mapy z ekranu to nie jest to samo.

P.S.

Atlasy Nieba

;)

Bardzo możliwe, że ktoś przerzucił koszty na Samarkandę. Tylko kto? Z tablic korzystali Hindusi, Persowie i Arabowie aż do XIX wieku.

A co do likwidacji obserwatorium, to niestety racja. w XVI wieku była to już tylko kupa gruzu zasypana ziemią.

Tablice te dość szybko z perskiego przetłumaczono na arabski, hebrajski oraz sanskryt. Do naszego świata zawitały jednak dopiero w 1648 roku - wtedy bowiem w Londynie wydano łacińskie tłumaczenie tablic Uług Bega...

W obiegu zaistniały ponieważ jak uważa pewien detektyw z Berlina były w dłoniach pracowitych autorów-fałszerzy przed datą w Londynie:

Redaktor RS zauważa, że ​​Alfonso wprowadził zmiany i pominięcia w tekście ptolemejskim, podobnie jak dokonali ich perscy astronomowie w XV wieku, kiedy tworzyli katalog gwiazd dla Uług Beg w Samarkandzie, prawdopodobnie oparty na obserwacjach. Przy bliższym przyjrzeniu się można zauważyć, że zmiany zdecydowanie mają tło arabskie, które powinno być młodsze od rzekomo używanych szablonów (wskazówka: stacje księżycowe w ciągu roku ustawione są na 28, podobnie jak w Uług Beg, przy czym oczywiście jest jedna luka, bo musiałoby być co najmniej 29 stacji).  pdf 6/8 

Nie ogarniam '29 czy 28' ale dla zagmatwania horyzontu odniesień wrzucam.

Dzięki, takie sprawy ma się w małym palcu a ja kciuka ssam.

Na pewno do Ptolemusza i być może do jakichś tablic babilońskich. Może też do chińskich i hinduskich, ale tego się niestety nie da potwierdzić.

Naprawdę ciekawe i aż głupio że ciężko tu o jakąś koncepcję a przecież całość tej XV wiecznej historii jest zupełnie odlotowa. Podobnie jak wcześniejsze dokonania Timura.

Trudno np. stwierdzić po co im były aż tak dokładne analizy położenia gwiazd? To trochę jak powrót do Stonehenge... Ludzie budowali te obserwatoria by? Tutaj właśnie widać świetnie że nie ma dobrego wyjaśnienia. To co nam mówią o Stonehenge: kalendarz, rolnictwo to bajki gdyż przecież w tak samo w XV w. w centralnej Azji nie trzeba było budować 30 metrowego sekstansu by mieć rolnicze i gospodarcze sukcesy. A jednak zarówno ci od Stonehenge jak i ci z Samarkandy zapragnęli zbudować te obserwatoria. Mi tylko dwie rzeczy przychodzą do głowy. Jedna że faktycznie jacyś kosmici pomykali sobie po Ziemi. Oni tylko bowiem mogli z jakiś względów na serio, dla swoich praktycznych celów potrzebować takiej dokładności i analiz. Druga rzecz, być może powiązana, związana może być z różnymi acz rzadkimi wzmiankami że w XIV doszło jakichś zakłóceń w ruchu Ziemi wokół Słońca. I że jakieś ludki uznały za istotne dokładne zanalizowanie jak wygląda ów ruch po ustaniu tych zakłóceń, które mogły być związane z wybuchem Dżumy. Przykładowo np. mogło dojść do jakiś wyrzutów plazmy ze Słońca, uszkodzenia warstwy ozonowej. Silnie naładowana magnetycznie plazma mogła wpłynąć na ruch Ziemi, mogła też łatwo doprowadzić do pojawienia się chorób.

Nie pisz (pij) tyle, bo nie tylko UFO-ludki będą ci się majaczyły.

No trudno, skoro musisz to pisz (pij).

Nie tylko pustynnych....Kopernik mial pecha bo zaproponował orbity kuliste i nijak ta jego teoria nie zgadzała sie z praktyka (ruch gwiazd i planet na niebie byl inny niż zakładała teoria)...dlatego była uznaana za błędna...dopiero Kepler zaproponował orbity planet eliptyczne i wtedy zaczęło sie wszystko zgadzać....astronomia decydowała o wszystkim (bo od niej zależało bezpieczeństwo  transportu towarów)..

Ale właśnie o tym piszę że nie... Nie potrzebował 30 metrowego sekstansu ani Timur ani wielu innych. Szlaki były wtedy już doskonale znane i poprowadzone optymalną drogą. Do tego naprawdę nie trzeba znać sinusa z dokładnością do 8 miejsc po przecinku. To mi się nie zgadza.

Wróćmy do początku, jak zostało wyżej opisane. Jest Timur, który podbił masę Azji (co samo w sobie było wyczynem na miarę Aleksandra Wielkiego) ale jeszcze mu Chin brakuje w kolekcji. Mamy tutaj prawdziwy rozmach. Jednak jak się wydaje jakieś ludki czuwały i Timura załatwiły. Już samo to pokazuje że były ktosie, które czuwały nad sprawami w skali globalnej niemal. Bo komu mógł  się niepodobać plan Timura? Najłatwiej uznać że samym Chinom. A w takim układzie oznaczałoby to naprawdę poważną interwencję w dość odległym od nich zakątku Azji. Ktokolwiek zorganizował ten zamach u szczytu władzy Timura (choć nie wiadomo czy był to zamach) musiał mieć inny pogląd na jego podboje. Ale ok. Jedźmy dalej. Władzę obejmuje syn Timura, który jest potektorem działającego w Samarkandzie swojego syna. Mamy tutaj 3 pokolenia ludzi, którzy bardzo poważnie zainwestowali w sztukę, technikę, wszelkie rodzaje wiedzy. To zdecydowanie nie wygląda na robotę prymitywnych Turko-Mongołów. Żeby nie było, tu nie chodzi mi o kosmitów, wkurza mnie to głupie czepianie się, tylko o otoczkę pokazującą że mamy całość. Ludzi, którzy nie tylko podbili masę Azji ale też postawili bardzo mocno na inne zdobycze cywilizacyjne.

Z Samarkandy uczyniono wtedy być może najpoważniejsze centrum naukowe świata. Najważniejsze pytanie brzmi i to był mój punkt wyjścia, na ile ważne były te badania astronomiczne i matematyczne? Czy była to jedynie zabawa, rozrywka Taraghaja? Jeśli tak to dlaczego jego ojciec przez tyle lat wspierał te z pewnością bardzo kosztowne działania syna? Dlaczego z kolei syn Taraghaja zabił go? Przecież, według mojego tutejszego krytyka był to jedynie dziwak, który miał świra na punkcie astronomii i trygonometrii. Po co było go więc zabijać? Po co było ojcobóstwo skoro ten człowiek nie stawił żadnego oporu a jego syn był przecież naturalnym dziedzicem?  To bez sensu jeśli chodzić miało tylko o władzę. Ma jednak sens jeśli chodzić miało o coś dużo ważniejszego a tym mogła być tylko naukowa praca Taraghaja. Należy więc założyć że były ludki, które znów interweniowały. Tak jak wcześniej nie podobała im się wyprawa do Chin, tak teraz naukowe centrum w Samarkandzie.

Taraghaj został zamordowany. Ale ludki (dziwaki), które włożyły tyle pracy w to centrum nie puściły tego płazem mordując z koleji syna mordercę.

Dla mnie wygląda to na rozgrywkę na naprawdę najwyższym szczeblu. Mamy tutaj i wielki polityczno - wojskowy rozmach i zaawansowaną naukę. A wszystko wtedy kiedy w Europie najważniejsze miały być ludki zakute w zbroje i wszyscy ponoć wierzyli że Słońce obiega Ziemię. Kontrast jest po prostu ogromny gdy się pomyśli o tym sekstansie. O tym co dla rodziny Timura było tak ważne i na co wydawali ogromne pieniądze.

Ale tak jak napisałem nikt nie wyjaśnił co było tak ważne w tak dokładnych pomiarach astronomicznych. Po co im to było do szczęścia? Przecież ten sekstans nie mógł służyć do niczego innego. No chyba że właśnie ktoś wytłumaczy do czego. Podobnie owe tablice trygonometryczne. Ok. Sam wsnułem teorię, przy okazji globusa, że te tablice mogły być bardzo pomocne w kartografii w czasach nie posiadających dobrych zegarów.

Ale. Timur i wielu przed nim, jak wspomniałem, naprawdę nie potrzebowali tego by wiedzieć kogo i dlaczego podbijać. W górzystej Azji były proste, narzucające się cele a drogi do nich wytyczone od zarania ludzkiej cywilizacji. Karawany nie mogły iść na skróty gdy oznaczało to wielkie pasma górskie albo niedostępne pustynie. Szlaki od dawna były poprowadzone optymalnie. To co przydatne jest na morzu, przydatne w przypadku dziewiczych lądów nie miało teoretycznie zastosowania w Samarkandzie. Która była otoczona doskonale spenetrowanym lądem.

Dodatkowo ów ogromny sekstans nie miał znaczenia w przypadku obliczania owych tablic trygonometrycznych, do czego bardziej przydaje się zwykła (acz oczywiście rozwinięta) matematyka.  Jak wyjaśnia ten np. tekst na który wskazuje wiki. Sekstans musiał być tam przydatny tylko do namierzania obiektów astronomicznych. 

Dodając jedno do drugiego wychodzi raczej na to że całe przedsięwzięcie miało właśnie astronomiczne podłoże. Niesamicie dokładne wyliczenia sinusa mogły się przydać tylko wtedy kiedy mamy niesamowicie dokładne kąty, które mógł podać ów ogromny sekstans. Wtedy można było próbować zmierzyć różne astronomiczne odległości. Ale trzeba było już wtedy znać model Kopernikański i być może Keplerowski jak wspomniał wyżej OjciecDyrektor.

Nawet jeśli nie byli to kosmici to były to ludki, które wyprzedzały ówczesnych analizatorów rzeczywistości tak samo jak ludki dzisiaj organizujące Covida wyprzedzają analizatorów z SN.

A ja nie mam wciąż zielonego pojęcia po co im były tak dokładne analizy astronomiczne.

Ok. Poczytałem sobie jeszcze o tej historii. Z prostego googlania wynika że

Taraghaj był prawdziwie zdolnym człowiekiem i na tyle dużo poświęcał czasu nauce że raczej musiał mieć protektora - jakim był jego ojciec. Taraghaj miał potrafić np. obliczać pozycję słońca w pamięci cofając się szereg lat. Podając dokładne kąty itp. Zajmował się różnymi problemami matematycznymi, zdecydowanie widać że go to pasjonowało. Można więc i uznać go za dziwaka naukowca ale z drugiej strony miał na swoje działania pozwolenie i wsparcie ojca.

Badania jakie były prowadzone w Samarkandzie miały przede wszystkim podłoże astronomoczne, jak wyżej zasugerowałem. Faktycznie też bardzo duża dokładność, wielkość instrumentów umożliwiała próby porównania wielkości różnych obiektów astronomicznych. Najciekawszym pytaniem pozostaje jakiego systemu używali: ptolemejskiego czy kopernikańskiego. Przyjmuje się że był to model ptolemejski gdyż w jakiś sposób pozostaje on zawsze punktem odniesienia w pracach tego obserwatorium. Z drugiej strony Arabowie od dawna bardzo krytycznie podchodzili do tego modelu wytykając wiele błędów. Niektórzy od dawna sugerowali też model heliocentryczny w związku z tym. Który jednak jak się wydaje nie przebił się, co mogło mieć związek z Koranem, poza którego ciężko było wyjść. Ziemia jako centrum Wrzechświata. Tak więc to dość otwarta kwestia. Czy po prostu nie można było oficjalnie wyjść poza model ale prywatnie...

Ciekawą kwestią są też naprawdę źródła natchnienia Kopernika. Który jak rzecze wiki był świadomy wielu arabskich dokonań. Część przyrządów miała być arabską kopią. Skoro pchnąłem kosmitów to właściwie czemu sobie luzować podrzucając kolejną dziką teorię? Czyli czy może istniał jakiś ściślejszy związek między Obserwatorium Samarkandy a odkryciami Kopernika polegający na tym że badania zostały przeniesione stamtąd do Europy przez ludków które czuły jakąś wspólnotę a które zarządzały tak odległymi terenami. W końcu jakąś drogą musiała dotrzeć do niego ta arabska wiedza. Ale póki co nie chce mi się już teraz zgłębiać jak. Z drugiej strony wiadomą prawdą jest że z modelem heliocnetrycznym jest jak z odkryciem Ameryki. Wielu przebąkiwało ale dopiero Kopernik i Kolumb pchnęli sprawy oficjalnie.

Jakby nie było wspaniałe to Obserwatoirum Samarkandzkie faktycznie padło po śmierci Taraghaja. Więc moja sugestia w tym temacie nie wydaje się być chybiona. Każdy niech już sam sobie oceni na ile faktycznie sensowne może być ujęcie tego w większą historię. Czy były jakieś ludki, polityczne z kręgów władzy, które stawiały zdecydowanie na naukę i których jedna drużyna zorganizowała najpierw Obserwatorium w Samarkandzie a potem może jeszcze znalazła godnego kontynuatora w osobie Kopernika...

Rozedrganie ciał niebieskich, trepidacja, żarliwie omawiano w owym daleko od nas oddalonym czasie w gronie fiksantów ciał niebieskich.

Jak przekazywano sobie nowinkarstwo dociekań? Wymiany w gronie bystrych dokonywano drogą pocztową czy podróże nocne i świętych obcowanie?

A że ciała rozedrgane były ale z czasem się wyciszyły świadczy konieczność reformy kalendarza z roku 1582.

'Koniec Świata' nie nastąpił ale nastąpił powrót praw na stałe koleiny, ustalone przez dekady obserwacji.

Towarzyskim reliktem nawiązującym do tego niespokojnego nieba w owe osobliwe czasy ma być pono polonez (taniec).

Może odpowiedz (sam sobie) skąd u Ciebie taki przymus, aby skompromitować każdy sensowny temat.