Może nieznacznie inny, ale widać był. Tam akurat Asyryjczycy kształcili pisarzy, ale ze znalezionych tabliczek wynika, że istniało również szkolnictwo zawodowe (obróbka tkanin), medyczne czy prawne. A Asyria tylko przejęła wcześniejsze zdobycze Sumeru.

Zresztą system (w miarę) powszechnej edukacji był również w Rzymie czy Egipcie, więc nihil novi ub sole

Kurcze...mamy przykład wyraźnego ultimatum, a historycy że to humoreska. Handel był wymuszony, ale USA też wymusiło eskadrą Perry'ego handel z Japonią. 

Przecież ten doborowy oddział 600 ludzi, którzy mieli pilnować załadunku karawan to tylko taki mały żarcik. A ostatni akapit tekstu to tylko taka grzeczościowa formułka.

Tu wyraźnie napisano kto gwarantował układ Gilgamesza z królem Ti[nieczytelne]. Abzu i bogowie. W Atenach też pewnie to byli bogowie.

Zresztą te tabliczki szkolne z Sultantepe są pełne takich humoresek. Jest zapis o tym jak powstały gildie kupieckie i jak doszło do tego, że się wzajemnie znienawidziły, a nawet o raju, który istniał przed ich powstaniem. Są opisy transakcji kupna gruntów. Są opisy produkcji tekstyliów (w tym nawet tworzenia zbroi z tkanin). Są traktaty handlowe. Jest nawet opis pogrzebu Urana.

Ale nasi historycy wszystko to kwitują słowami: bajki, humoreski, wprawki szkolne.

Chyba wyłącznie sumeryjska lista królów, a i tak wyłącznie w tym zakresie, który potrafią zrozumieć.

W tym część zwierząt egzotycznych (zebry) oraz ogromna ilość masła, dość które szybko się psuje (w przeciwieństwie do oliwy), jeśli nie jest przechowywane w odpowiedniej temperaturze. Do tego również ogromne ilości szafranu. A to tylko jeden z listów handlowych sprzed około 5000 lat.

Jednak to musiały być czary.

Mleko bawole to podstawa produktów nabialowych w dzisiejszych Indiach. Ma lepsze właściwości niż krowie i dłużej trzyma świeżość. Do masła mogli coś dodawać, żeby nie jelczalo. Albo wykorzystywali lód :) 

Może robili masło mocno solone, albo to było jakieś masło "techniczne", półprodukt dla przemysłu. Czasem jełczenie tłuszczu jest zaletą, np przy garbowaniu skór tłuszczem.

Troszkę o szafranie (pozyskiwanym z krokusów):

Wysoki koszt szafranu jest spowodowany koniecznością ręcznego zbioru dużych ilości drobnych słupków kwiatowych, jedynej części rośliny o wymaganym smaku i zapachu. Dodatkowo potrzeba wielkiej liczby kwiatów, aby zebrać handlowe ilości szafranu. Aby wyprodukować około 45 dekagramów szafranu należy wykorzystać około 50 tys. kwiatów, zajmujących obszar uprawny wielkości boiska do piłki nożnej. Inne obliczenia podają liczbę około 75 tys. kwiatów do wytworzenia tej samej ilości przyprawy. Jest to spowodowane różnicami w wielkości słupków poszczególnych roślin. Dodatkowym problemem jest jednoczesne kwitnienie roślin i fakt, że mija ono bardzo szybko. Ponieważ do wyprodukowania jednego kilograma szafranu jest potrzebna tak ogromna liczba kwiatów, 40 godzin intensywnej pracy staje się walką z czasem. W Kaszmirze tysiące osób zajmujące się uprawą szafranu musi pracować na zmiany przez okres od tygodnia do dwóch, zarówno w dzień jak i w nocy.

Po oddzieleniu znamiona muszą być natychmiast wysuszone, aby zapobiec rozkładowi i pleśni, niszczących wartość produktu. Tradycyjną metodą suszenia jest rozłożenie świeżych znamion na delikatnych siatkach, które są później umiejscowione ponad małym ogniem węglowym lub drzewnym, albo w specjalnych pomieszczeniach przypominających piekarnik, w temperaturze około 30-35 °C na 10-12 godzin. Następnie wysuszona przyprawa jest zamykana w szczelnych szklanych pojemnikach.

Ceny hurtowe mogą osiągnąć nawet 3000 PLN za 1 kilogram, ceny detaliczne mogą być nawet kilkukrotnie większe. W krajach zachodnich średnia cena to 6000 PLN za 1 kg. Wysokiej cenie towarzyszy bardzo niskie zapotrzebowanie: zaledwie parę gramów jednorazowo do celów medycznych i parę znamion do celów kulinarnych (w kilogramie znajduje się od 150 tys. do 250 tys. znamion).

Doświadczeni handlarze szafranem posiadają zwyczajowe reguły przy wyborze produktu, poszukują znamionek o żywym, karmazynowym kolorze, elastycznych oraz delikatnie wilgotnych w dotyku. Odrzucają natomiast znamiona o kolorze ceglanym (wskazującym wiek) oraz sprawdzają czy na dnie pojemnika nie gromadzą się połamane cząstki, co by wskazywało na kruchość.

Pomimo wysokich kosztów, szafran jest używany jako barwnik do tkanin, szczególnie w Chinach i Indiach. Jako czynnik koloryzujący jest to środek niestabilny, a jego pomarańczowo-żółty kolor szybko przechodzi w blady kremowożółty. Znamiona szafranu, nawet w minimalnych ilościach, dają jasny żółtopomarańczowy kolor. Zwiększanie ilości barwnika, powoduje zmianę koloru na bogaty odcień czerwieni. Tradycyjnie szafranowe odmiany kolorystyczne ubrań były zarezerwowane dla szlachetnie urodzonych, jednocześnie podkreślając ich rytualne znaczenie, oraz zróżnicowanie warstw społecznych. Barwnik szafranowy jest odpowiedzialny za szafranowy, cynobrowy i ochrowy kolor szat noszonych przez buddyjskich i hinduskich mnichów. W średniowiecznej Irlandii i Szkocji, zamożni mnisi nosili długie lniane koszule nazywane léine barwione tradycyjne za pomocą szafranu.

Myśle, ze to był - ten adresat - posrednik i to gruby. Zaopatrywał dwór....ta zwłoka w zaopatrzeniu to pewnie spowodowana checia wynegocjowania wyższej ceny za towsry. Jak się skonczyly te negocjscje to widzimy....zagrożono posrednikowi siłami najwyższymi, czyli gniewem bogów. 

Konkretnie to złota i srebra. I chyba z właśnie z Ugarit. Ale reszta? Organizacja takiej ilości koni (210.000 sztuk) i bydła (100.000 sztuk) może sugerować zakupy dla potrzeb armii. I tak wielka ilość raczej szła partiami z różnych stron. Do tego dochodzą również dostawy cedru i jałowca (budowa floty) w ilości (w przybliżeniu) około 60 kg na jednym ośle - czyli 600 ton drewna budowlanego. Dostawy wina i oliwy, czy też masła (nawet zjełczałego) też można uznać za dostawy na rzecz armii. Szafran wtedy idzie na barwienie mundurów, a blaty stołowe z palisandru do wyrobu tarcz.

I pojawia się jeszcz ciekawsze pytanie. Na kogo Gilgamesz szykował inwazję z polecenia Anzu?

Czyli raczej drewno szło na rydwany, łuki i włócznie, a nie na okręty wojenne. Te są raczej zbędne na Eufracie.

To źle wróży na przyszłość. Za 5000 lat jakiś bałwan określi teksty z naszej historii jako bajki. 

"... to była masowa produkcja i masowa konsumpcja."

Zgadza się. I masowa "tania siła robocza", czyli nowoczesność. Ale to żadnemu autorytetowi przez gardło nie prześlizgnie się. Wszak wszyscy jak stado baranów mamy gonić do tego postępu i do tej nowoczesności. 

Czyli na podstawie tego co Pan do tego momentu w trudzie i znoju zebrał nawet ogólna demografia historykom nie spina się. Jak wzzystkie dane o nas będziemy mieli w chmurze to za kokejne tysiąclecia będą uczyć o Asyrii, długo długo nic i nowrj, jeszcze nie narodzonej epoce. O nas nie będzie nic. Z tych szczątków mitów które Pan przedstawia widzimy 10% fascynującej przeszłej polityki. Dziękuję i sił na nowe życzę. 

Ale te najważniejsze Ur było nad zat. Perską. Wiec tamte sobie darujmy.

Nie ja tłumaczyłem. Akadyjskiego niestety nie znam, a do wersji angielskiej, niemieckiej czy francuskiej dostępu nie mam. korzystam na razie wyłącznie z tego, co dostępne na polskim rynku.

Są takie. Łącznie nawet z filozofami.

Ale to jest jakaś wersja "apokryficzna" chyba. Bo tu mowa o walce z wężem i przymierze z Inanną. A we wcześniejszym eposie o Gilgameszu ta Inanna grozi Gilgameszowi, a ten zabija byka/zeusa Olimpijczyka. I co teraz? Które zeznania są peawdziwe? Oba? Jeśli tak, to jak to umieścić na osi czasu? Co było pierwsze, a co drugie. Może najpierw zarżnął byka, a potem rozwalił łeb wężowi, co? Taki protoplasta Herkulesa....:)

Zebry to chyba tylko na mięso i skóry są zdatne.

To nie był przytyk z mojej strony.

Nie tylko. Kilka sztuk mogło być po prostu w służbie władcy dla prestiżu. Zresztą nie wiemy ile miano ich dostarczyć, bo ten fragment tekstu jest uszkodzony.

Postać Lilith jest w talmudzie 

No tak. Początek zinstytucjonalizowanego satanizmu.