Tekst Tytusa Liwiusza Dzieje Rzymu od założenia miasta zaczyna się z naszego punktu widzenia niezwykłymi słowami:

Otóż przede wszystkim powszechnie wiadoma jest rzeczą, że po zdobyciu Troi postąpiono z całą surowością prawa wojennego względem wszystkich Trojan, natomiast nie zastosowano tego prawa wojennego względem dwóch, tzn. Eneasza i Antenora; raz, że byli oni związani dawnym prawem gościnności, a nadto, że zawsze przemawiali za pokojem i oddaniem Heleny.
Według tego samego podania Antenor po różnych przygodach dotarł do najdalej w ląd wciskającej się zatoki Morza Adriatyckiego razem z pewną liczbą Enetów, którzy wygnani wskutek zamieszek wewnętrznych z Paflagonii po stracie króla Pylajmenesa pod Troją, szukali nowych siedzib oraz nowego władcy; następnie Enetowie i Trojanie wyparli Euganejczyków, zamieszkujących tereny między morzem a Alpami, i sami objęli ten obszar w posiadanie. I rzeczywiście, ta miejscowość, w której najpierw wysiedli z okrętów, nazywa się Troją i stąd okręg nosi nazwę trojańskiego; cały zaś szczep otrzymał nazwę Wenetów.

O Eneaszu nic nie będziemy na razie mówić, bo jego dzeje każdy może sobie samodzielnie prześledzić. Bardziej interesujący dla nas jest dziś Antenor. Był on podobno jednym z doradców Priama, który cały czas optował za zawarciem pokoju, nawet za cenę oddania Heleny. Przynajmniej tak opisał go Homer. Inni sprawozdawcy wydarzeń z Troi, jak Dares z Frygii czy Diktys z Krety (te sprawzdanie dopiero muszę zlokalizować) opisali go jednak jako zdrajcę, który za cenę ratowania własnego życia (oraz swoich bliskich) otworzył Hellenom bramy miejskie, a aby uniknąć rzezi powiesił nad wejściem do swojego domu skórę pantery.

Czy rzeczywiście Antenor zdradził? W Troi był tylko gościem, bowiem pochodził z Paflagonii, czyli krainy na południowych wybrzeżach Morza Czarnego. Przybył weaz wojskami posiłkowymi z Paflagonii i w walkach pod Troją zginęło kilku jego synów. Gdy zginął król Paflagonii Pylajmenes oraz nastepca tronu Harpalion, Antenor zmienił sojusze i ratował resztę wojsk. Widać jednak w domu sytuacja się już diametralnie zmieniła, skoro przybywający spod Troi żołnierze zostali zmuszeni do opuszczenia kraju i poszukiwania nowego miejsca do życia. Wylądowali w okolicach dzisiejszej Wenecji i wybowali tam nowe miasto, które nazwali Troją.

Czy rzeczywiście było tak, jak podają Homer, Dares czy Diktys, i wszystkie te wydarzenia odbywały się rzeczywiście w okolicy Dardanel? Jeśli patrzeć na dane archeologiczne, to Wenedowie w okolicy dzisiejszej Wenecji pojawili się około 950 pne i bezprzecznie przyszli z terenów Europy Środkowej. Stale mieli łączność z Bałtykiem, gdzie operowali na lądowych i morskich szlakach kupieckich, zajmując się głównie handlem bursztynem. O pokonanych przez nich Euganejczykach wiemy jeszcze mniej. Wiemy tylko, że zostali wyparci przez Wenedów do dolin alpejskich i po jakimś czasie występują tam jako Retowie.

Skoro więc archeologia częściowo potwierdza opisy Liwiusza, powstałe w oparciu o greckie źródła, ale zaprzecza pochodzeniu Adriatyckich Wenedów z Azji Mniejszej, to mamy kolejny dowód na to, że Grecy swój mit założycielski (czyli Wojnę Trojańską) otrzymali z zupełnie innych źródeł, niż sami to przyznawali. Zresztą to nie piewrszy przypadek przeflancowania mitologii w zupełnie obcy teren z którym się spotkaliśmy. Jak bowiem już wiemy cała mitologia nordycka opisuje dzieje Krymu i okolic basenu Morza Azowskiego, a została spisana przez Snorriego Sturlusona na Islandii. Wydaje się więc całkowicie uprawnioną teza, wysowana tu wielokrotnie przez Pana Zdzisława, że Wojna Trojańska nie odbywała się wcale w okolicy Dardanelli, a występujący w niej Helenowie nie mają zupełnie nic wspólnego z rzeczywistymi bohaterami tamtych wydarzeń.

Wróćmy jednak do naszych Wenedów Adriatyckich. Inwazją, zgodnie z danymi Liwiusza, kierował Antenor, syn Aesyetesa z Dardanoi oraz księżniczki trojańskiej Kleomestry. Jego małżonką była kapłanka Ateny o imieniu Teano, prywatnie córka króla Trackiego Cisseusa oraz siostra Hekuby, małżonki Priama. Mieli kilkoro dzieci: córkę Krino (Biała Lilia) oraz synów Akamasa (zginął pod Troją), Agenora (zginął pod Troją), Anteusza (zginął pod Troją), Archelousa (zginął pod Troją), Cynona (zginął pod Troją), Demoleona (zginął pod Troją), Erymachusa, Glaukusa, Halikaona, Hypsiplusa, Ifidamasa (zginął pod Troją), Laodamasa (zginął pod Troją), Laodokusa (zginął pod Troją), Medona (zginął pod Troją), Polibusa (zginął pod Troją), i Tersilochusa (zginął pod Troją).

Erymachus był podobno zaręczony z córką Priama Polikseną, którą Helenowie po zdobyciu miasta złożyli w ofierze na grobie Achillesa. Nic nie wiemy o jego dalszych losach. Glaukus z Troi został uratowany dzięki interwencji Odyseusza i Menelaosa, ale też nic więcej nie wiemy o jego dziejach. O Helikonie wiemy tylko tyle, że miał za żonę Leodikę, córkę Priama, która wrawdzie stała się grecką zdobyczą wojenną, ale później została uwolniona dzięki interwencji Odyseusza. A o Hipsypylusie nie wiemy kompletnie nic.

Mamy więc dość ciekawą sytuację. Pisane źródła greckie nic więcej nie mówią o dzieciach Antenora, a źródła malarskie, o których Pauzaniasz wspomina przy okazji opisu obrazów znajdujących się w Delfach, do naszych czasów nie przetrwały. Tak samo do naszych czasów nie przetrwały źródła etruskie czy wenedzkie, które mogłyby rzucić większe światło na wenedzką kolonizację Adriatyku w X w pne. Wprawdzie Wirgiliusz w Eneidzie wspomina, że Antenor założył miasto Patavium (dzisiejsza Padwa), a Łomonosow w Starożytnej Historii Rosji napisał, że był on protoplastą wszystkich Słowian, ale te dane powinniśmy włożyć głęboko między bajki.

Porównując dane archeologiczne, choćby tylko z bitwy nad rzeką Tollense i z czasów przybycia Wenedów nad Adriatyk, można bowiem wywnioskować, że przybycie Wenedów nad Bałtyk było co najmniej o 300 lat wcześniejsze. Kolonizacja terenów obecnej Wenecji przez Wenedów z nad Bałtyku jest więc faktem historycznym. Zastanawiająca jest do tego nazwa założonego przez nich miasta zwanego Aquileia, które brzmi bardzo podobnie do pewnego miasta nad Bałtykiem, zwanego w źródłach łacińskich Aquilo. Owszem, obie nazwy pochodzą od słowa aqua oznaczającego wodę.

---

tagi: rzym  grecja  troja  antyk  wenedowie 

	Pioter
	31 grudnia 2024 16:57

18     1215    11 zaloguj sie by polubić