Badając powiązania mitologii z realnym życiem można dojść do naprawę ciekawych wniosków.

Na przykład w mitologii greckiej jest taka postać jak Amfiktion, co do któego nawet trudno określić czy był królewm Lokrydy, Termopil czy Aten. Podobno był synem Deucaliona (czyli takiego greckiego Noego), ale niektórzy mówili, że narodził się sam z siebie z ziemi. Zresztą nieważne. Nawet starożytni naukowcy twierdzili, że nikt taki nigdy nie istniał, a samo imię pochodzi od słowa amphikiones czyli sąsiedzi.

Ten Amfiktion miał poobno panować nad Lokrydą, ale Hellenowie twierdzili, że ziemia ta otrzymała nazwę od wnuka Amfiktiona, niejakiego Lokrosa. Zresztą popatrzmy na mapie jak zapanować nad taką domeną.W zasadzie na tle Grecji około VIII wieku pne wyglądało to następująco:

No więc dobrze. Terytorium Lokrydy zostało podzielone na trzy części posiadłościami Fokidy. Do tego obejmowało tereny w większości tereny mało urodzajne. Ale za to na tym terytorium były ulokowane wąwóz Termopile, świątynia Apolla w Delfach oraz świątynia Demeter w Antei.

I żeby było jeszcze piękniej to Lokrydą nie zarządzał żądne z króli czy tyranów greckiego świata, a akurat zarządzała nią Wielka Liga Amfiktioniczna. Ciało to powstało podobno wkrótce po wojnie trojańskiej i zostało powołane do wpólnej opieki nad miejscami świętymi. Początkowo ciało to obejmowało 12 greckich polis (Teby, Dolopia, Sparta, Ateny, Achaia, Magnesia, Malis, Tessalia, Fokida, Perrebi, Eteia oraz Krissa). Każde z polis do tego ciała wyłaniało 2 przedstawicieli, których zwano hieromnemoni, czyli pamiętającymi o świętościach. I podobno zajmowali się oni wyłącznie składaniem ofiar oraz organizowaniem corocznych igrzysk pytyjskich w Delfach.

Ale gdy wczytamy się dokładniej w zadania hieromnemonów to zauważymy tam również rozstrzyganie sporów pomiędzy greckimi polis, zarządzanie obowiązkowymi składkami na utrzymanie sanktuariów czy w końcu wymuszanie przestrzegania praw prowadzenia wojen. Oczywiście te ostatnie dotyczyło wyłącznie prowadzenia wojen pomiędzy członkami Ligi, a do respektowania tego powolano specjalnych urzędników zwanych pilagorami.

Pilagorzy mieli więc baczyć, aby żadne z polis nie uczyniło niepowetowanej szkody w trakcie prowadzonej wojny przeciwko innemu członkowi Ligii. A jako niepowetowaną szkodę uważano: całkowite zniszczenie polis, zburzenie murów miejskich oraz odcięcie lub zatrucie wody dopływającej do obleganego miasta. I najważniejsze - strzeżenie świątyni przed profanacją lub rabunkiem.

Pilagorzy mogli więc wprowadzić nadzór wojskowy wobec wiarołomcy, a w szczególnych przypadkach nawet wezwać wszystkich członków Ligii do Świętej Wojny. I w takim przypadku zawarte wcześniej traktaty przestały obowiązywać.

Pierwszą Świętą Wojnę ogłoszono przeciwko miastu Krissa w 596 roku pne. Pretekstem było opodatkowanie pielgrzymów zmierzających do świątyni w Delfach. Mieszkańcy Krissy uważali, że skoro Delfy znajdują się na ich terytorium, to należą im sięz tego tytułu dodatkowe dochody. Wojna trwała dziesięć lat, a zakończyła się zatruciem wodociągu Krissy, skutkiem czego osłabieni obrońcy opuścili pozycje na murach. Miasto padło. Mężczyzn jak zwykle w tamtych czasach wycięto w pień, kobiety i dzieci sprzedano w niewolę, mury miejskie i wszelkie budynki rozebrano, a teren po dawnym mieście ogłoszono własnością Apolla i zakazano jakiegokolwiek osadnictwa na nim. I nieważne było w tym przypadku, że Krissa była jednym z członków Ligii.

Drugą świętą wojnę ogłoszono po zajęciu Delf przez Fokidę w 449 roku pne. Ateny i Sparta nie potrafiły się porozumieć w tej sprawie, więc i ta wojna miała trochę mniej dramatyczny przebieg. Ostatecznie Spartanie wygnali Fokijczyków w 447 pne z Delf.

Trzecia święta wojna to już nie były przelewki. W 356 roku pne Fokijczycy ponownie zaatakowali Delfy, ale tym razem chodziło im wyłącznie o skarbiec. Fokida została usunięta z Ligii, a na jej miejsce poproszono Macedonię, a konkretnie Filipa II Macedońskiego. Ten prowadził wojnę w taki sposób, aby wszystkie polis uznały zwierzchnictwo Macedonii i ostatecznie po dziesięciu latach wojny opanował całą Helladę.

W 191 roku pne Liga posiada już 17 stałych członków, ale jej zadania zostały już znacznie ograniczone. W końcu cesarz Oktawian August dokonał jej zreformowania - czyli wykreślenia z list nieistniejących już członków i wpisania na to miejsce innych. Kres istnienia Ligii przyniósł II wiek ne i kolejna reforma rzymskiej administracji w trakcie panowania Hadriana. powołano wtedy Panhellenion, który miał skupiać wszystkie greckie polis położone w Helladzie i ktorego siedzbą wyznaczono Ateny.

I dopiero mając te dane możemy zacząć analizować dlaczego Spartania bronili Termopil przed Persami, oraz dlaczego Ateny i Sparta tocząc przez 30 lat wojnę peloponeską nie atakowały się wzajemnie.

---

tagi: grecja  antyk 

	Pioter
	14 marca 2023 10:40

8     1408    4 zaloguj sie by polubić