31 stycznia 2019 roku Czeski Bank Narodowy wprowadził do obiegu nowy banknot kolekcjonerski (czytaj: ogłosił, że sprzedaje frajerom papierki po 75 US$ sztuka) z okazji 100 lecia korony czechosłowackiej. Na banknocie znalazł się dr Alois Rašín, dwukrotny minister finansów Czechosłowacji, a także jeden z przywódców organizacji zwanej Maffie.

Organizacja ta, wzorowana na sycylijskiej mafii, powstała w październiku 1914 roku, a jej celem był demontaż Austro- Węgier i utworzenie niepodległych Czech. W skład zarządu Maffii weszli wszyscy późniejsi czechosłowacy politycy: Edvard Beneš - minister spraw zagranicznych, premier i późniejszy prezydent; Karel Kramář - pierwszy premier, a później poseł; Alois Rašín - minister finansów; Josef Scheiner - twórca organizacji Sokół, poseł oraz Přemysl Šámal - burmistrz Pragi, szef kancelarii prezydenta. Za działalność zagraniczną Mafii odpowiadał Tomaš Masaryk - późniejszy prezydent Czechosłowacji, który z Benešem i Milanem Štefánikiem (generałem francuskiej armii) starali się o zgodę aliantów na utworzenie Legionu Czechosłowackiego.

W marcu 1915 roku działalność Mafii została rozpracowana przez kontrwywiad Austro-Węgier. Aresztowano w pierwszej kolejności Josefa Scheinera i rozwiązano Sokolstvo. Kolejno do więzień trafili Kramař i Rašín. Urządzono pokazowy proces, na którym skazano całą trójkę na śmierć, co tylko skazanych rozśmieszyło. Zgodnie z opisem z procesu skazany na śmierć w tym procesie dziennikarz i poseł do Rady Państwa, Alois Rašín, po wysłuchaniu wyroku wybuchł śmiechem.

I miał rację. W drodze łaski cesarz Franciszek Jóżef zamienił ten wyrok na dożywotnią twierdzę. Skazani odsiedzieli rok. W 1917 roku po wstapieniu na tron cesarza Karola objęłą ich amnestia.

Pomimo aresztowania przywódców Mafia nadal działała, na bazie rozwiązanego Sokolstva w Czechach i tworząc od zera struktury na Słowacji. Za tworzenie struktur słowackich z polecenia Štefánika odpowiedzialni byli Emil Stodola - przywódca słowackiej partii chłopskiej; ks Ferdiš Juriga - poseł i polityk słowackiej partii ludowej; oraz Emanuel Lehocký - poseł i twórca słowackiej kasy chorych.

Gdy już było gołym okiem widać, że Austro - Węgry są skazane na zagładę Mafia zorganizowała wybory do sejmu, nazwanego Národní výbor československý. Wybory odbyły się 13 lipca 1918 roku w dość ciekawy sposób. Agitacja odbywała się ... za pośrednictwem opery - odpowiedzialna za nią była śpiewaczka operowa Ema Destinnová, która w 1916 roku powróciła specjalnie z USA do Czech. Każdy swój występ w operze w latach 1916 - 1918 kończyła odśpiewaniem czeskiego hymnu Kde domov můj, przez co od występów operowych rozpoczynały się w Pradze manifestacje uliczne.

Do obsługi procesu wyborczego w lipcu 1918 roku zaangażowano telefonistów austro-węgierskiej poczty, biegaczy zszeszonych w Sokole oraz cyklistów. Szybko podliczono głosy i podzielono mantaty.

W międzyczasie prawnik i dziennikarz Alois Rašín tworzył tekst deklaracji niepodległości. 28 października 1918 roku proklamowano powstanie Republiki Czechosłowacji. Oficjalnie również w tym czasie w tym kraju władzę objęła Mafia, z czym wcale się nie kryto.Wkrótce po ogłoszeniu niepodległości zasłużeni członkowie Mafii otrzymali medale nowego państwa. I rozpoczęły się również mafijne rządy.

W ramach walki z pojawiającą się na terenach byłych już Austro-Węgier inflacją postanowiono uniezależnić walutę od Banku Austro - Węgier. 26 lutego 1919 roku zamknięto wszystkie granice. Ogłoszono również, że banknoty nieostemplowane przez czechosłowackie władze nie będą miały mocy prawnej po 9 marca tego roku. Ludzie zaczęli więc przynosić banknoty do wskazanych punktów, ale tu okazało się, że: po pierwsze - jest to płatne w wysokości 1% przedstawionej kwoty (koszt znaczków), a po drugie - połowę przedstawionej kwoty otrzymuje się w przestemplowanych banknotach, a połowę w obligacjach imiennych bez prawa cesji. Ci, którzy nie zdążyli wymienić, lub nie chcieli tracić aż tyle, po 9 marca mogli udać się z nieprzestemplowanymi koronami do Galicji (gdzie wogóle do stemplomowania pieniędzy nie doszło, pomimo wydanych ustaw w tym zakresie) lub do Siedmiogrodu (gdzie armia rumuńska za łapówki przestemplowywała wszystko, nawet to, co nie powinno mieć tam prawa obiegu).

Po wykonaniu zadania Alois Rašín został odwołany ze stanowiska ministra finansów z dniem 8 lipca 1919. Ponownie powierzono mu tekę ministra 7 października 1922 z zadaniem ustabilizowania korony. Wziął się do pracy i koronę ustabilizował. Kosztem wzrostu bezrobocia z 70 tys do 203 tys oraz spadku eksportu o 53%.

Tego już chyba było dla kolegów z Mafii za dużo. 5 stycznia 1923 rankiem do wychodzącego z domu Aloisa Rašína strzelił 19-letni komunista, Josef Šoupal, który po tym czynie został pochwycony przez ochronę i skazany na 18 lat więzienia. Odsiedział całość wyroku, a potem sąd Protektoratu Czech i Moraw skazał go jeszcze dodatkowo na rok za krzywoprzysięstwo. Po wojnie chciał wstąpić do Komunistycznej Partii Czech, jednak mu to uniemożliwiono, zmienił więc nazwisko na Ilia Pravda. W międzyczasie okazało się, że młodzieniec był już wcześniej zamieszany w zamach na króla Jugosławii w 1922 roku.

A nasz bohater - minister finansów Republiki Czechosłowacji - dr Alois Rašín - zmarł 18 stycznia 1923 roku wskutek odniesionych ran w praskim szpitalu rządowym.

26 marca 1927 roku Narodowy Bank Czechosłowacji postanowił uhonorować wybitnego ekonomistę czechosłowackiej mafii, zamieszczjąc jego portret na nowo wprowadzonych do obiegu baknnotach.

 

---

tagi: mafia  czechy  czechosłowacja  banknoty 

	Pioter
	15 lutego 2020 16:11

21     7857    16 zaloguj sie by polubić