Zanim przejdę do krótkiego omówienia tekstu kroniki najpierw notatka jej dotycząca z wikipedii.

Kronika Prokosza (Kronika polska przez Prokosza w wieku X napisana, z dodatkami z Kroniki Kagnimira, pisarza wieku XI, i z przypisami krytycznymi komentatora wieku XVIII pierwszy raz wydrukowana z rękopisma nowo wynalezionego) – falsyfikat, tzw. Kronika słowiańsko-sarmacka rzekomego kronikarza Prokosza z 936 roku, w rzeczywistości sfabrykowana przez Przybysława Dyjamentowskiego (1694–1774), albo, jak twierdzi Piotr Boroń, napisana jako żart towarzyski około 1825 roku przez generała Franciszka Morawskiego. Opublikowana została po raz pierwszy przez Hipolita Kownackiego w Warszawie w 1825 roku. Sam Prokosz miał być jakoby mnichem benedyktyńskim, zmarłym w 986 roku.

Rękopis kroniki został sprezentowany Julianowi Ursynowi Niemcewiczowi przez Franciszka Morawskiego, który jakoby zakupił go w jednym z żydowskich kramów w Lublinie. Niemcewicz, przekonany o autentyczności otrzymanego dzieła, zaprezentował je w Towarzystwie Warszawskim Przyjaciół Nauk. W tym samym roku rękopis wydał drukiem Hipolit Kownacki, który także przełożył tekst kroniki na łacinę.

Fałszerstwo tej kroniki już w ciągu roku od jej wydania wykazał Joachim Lelewel, odnajdując w Wilnie jej rękopis opatrzony datą 21 czerwca 1764 roku i wskazujący na Dyjamentowskiego jako jego autora, dokonując następnie krytycznego rozbioru jej treści. Przybysław Dyjamentowski znany był jako fałszerz dokumentów historycznych, zajmował się tworzeniem fałszywych genealogii rodów magnackich i fikcyjnych źródeł opisujących najstarsze dzieje Polski.

Jedno nazwisko z tej notki wzbudziło moją ciekawość. Joachim Lelewel - człowiek, na którego wizji właściwie cała polska historiografia została zbudowana. I który wcale nie był zainteresowany tym, aby sięgała ona tak daleko jak to tylko możliwe. A skoro wnuk pruskiego ambasadora wysilił się, aby unieważnić tę kronikę, to musi ona zawierać coś na tyle interesującego, że warto po nią sięgnąć. Na szczęście wydanie z 1825 roku jest dostepne w sieci, więc należy podziękować panu Hipolitowi Kownackiemu, przedsiębiorcy hutniczemu, geologowi i historykowi, który odważył się na opublikowanie tego tekstu.

Samą kronikę czyta się dość ciężko. Bo jest to raczje zbiór wypisów z kronik Prokosza, Kangimira, Galla, Kadłubka i Długosza, opatrzony komentarzami Samuela Zborowskiego i przepisany w XVIII wieku przez nieznanego kopistę. Do tego dochodzą również adnotacje i wyjaśnienia dodane przez wydawcę. W wydaniu Kownackiego mamy więc do czynienia nie z kroniką, a raczej z podręcznikiem do wczesnej historii Rzeczypospolitej z czasów panowania Stefana Batorego, który obejmuje okres gdzieś do roku 1000 AD. Do tego w kornice stosowane jest podwójne datowanie - okres przed narodzeniem Chrystusa datowany jest zgodnie z datacją bizantyjską od początku świata.

Tak w zasadzie całość wygląda na kompilację dziejów Wenedów, Wandalów i Scytów. Jednak mimo wszystko tworzy to dość spójny obraz. Gdy dobrze poszukać można w niej znaleść nawet wyjaśnienia istnienia Reptilian, powiązania z mitologią grecką i egipską czy nawet ze światem Tolkiena. Ale to tylko przy bardzo złej woli.

Reptilianie bowiem to: ... imię Sarmatae pochodzi od Sarmata, syna Helissy I, wnuka Jawanowego, który ponieważ w imieniu swoim zaznaczył męża jaszczurcze mającego oczy, jako i teraz jeszcze miarkować można u Tatarów, którzy z starodawnych pochodzą Scytów, co z greckiego języka znaczy Sauros omnia ...

Ktonika podaje także listę (niepełną) kilku właców Scytii/Sarmacji. Są to Jawan, Helissa I, Sarmata, kodan, Helissa II, Lech (zm w roku 2082 EB), Filan (zm w roku 2112 EB), Car, Lassota, Ozyrys, Herkules i Scyt (od 2279 EB). Przy czym o ile pamiętamy z wcześniejszych notek sami Scytowie uważali się za potomków Heraklesa, a Diodor Sycylijski opisuje w swojej Bibliotece, że któryś z Heraklesów (bo było ich wielu) był również władcą Egiptu.

W tym miejscu kończą się dzieje Scytów i zaczynają dzieje Wandalów od panowania Wandala (od 2489 EB), poprzez Listyga, Polacha (3530-3573), Lisza, Posnana, Sandomira, Lublina, Lubusza, Lecha, Wisława (35-91 AD), Witosława (91-127 AD), Haldwiryka, Wyzymiera (292-340 AD), Mieczysława (340-388 AD), Radgoszcza (388-394) do Witkona.

Później następuje kolejny przeskok i dalsza lista władców - od Kraka do Ziemomysła - zgodna jest z kroniką Kadłubka.

Kronikarz informuje nas jeszcze, że pierwotnym herbem Polski (czy też Sarmacji/Wandalii) był Ciołek (czyli olimpisjki Byk), a z komentarza Zborowskiego dowiadujemy się, że zmiana godła państwowego nastąpiła po zwycięstwie Genzeryka nad Gracjanem w Afryce, który przysłał do kraju Białego Orła na chorągwi.

W zasadzie więc pisanie naszej historii powinno się zacząć od przejrzenia tego, co starał się unieważnić Lelewel. Ale komu będzie się chciało krytycznie podejść do tego, co zostało arbitralnie uznane za fałszerstwo?

---

tagi: polska  historia  wandalowie  scytowie  lelewel  wenedowie  konika 

	Pioter
	10 grudnia 2023 05:58

13     1343    7 zaloguj sie by polubić