22 września w Bielsku Białej dzieci z przedszkola miejskiego nr 15 uroczyście odsłoniły nowy pomnik. Ten pomnik to już piąta rzeźba z cyklu "Bajkowe Bielsko-Biała", ale tym razem wybrano postać Szpiega z Krainy Deszczowców - Don Pedra de Pommidore. Obok niego wprawdzie stoją już postacie Smoka Wawelskiego oraz kucharza Bartoliniego Barłomieja herbu Zielona Pietruszka, ale jednak nie wiem, czy był sens honorować akurat negatywną postać z bajki Porwanie Baltazara Gąbki.

Serial rysunkowy wyprodukowany przez Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku Białej w latach 1969-70 ma konwencję bajkową. Mieszają się w niej zarówno współczesność (np. samochód - amfibia - jak u Pana Samochodzika), jak i historia. Tyle, że ta druga jest bardzo sprytnie ukryta.

Co ma wspólnego szpieg Don Pedro z Sobieskim i Chwalebną Rewolucją? Wydawałoby się, że nic. Ale....

Popatrzmy na książkę będącą w księgarnii Gospodarza https://basnjakniedzwiedz.pl/produkt/relacja-o-panstwie-polonia-i-prowincjach-polaczonych-z-ta-korona-john-peyton-jr/, a napisaną przez jednego z takich właśnie szpiegów z Krainy Deszczowców.

No właśnie. Szyfr zastosowany przez Stanisława Pagaczewskiego w książce Porwanie Baltazara Gąbki, która stała się podstawą do nakręcenia serialu, jest bardzo prosty - i zarazem bardzo szczegółowy.

Profesor Baltazar Gąbka, który zajmuje się badaniem latających żab, zaginął w Krainie Deszczowców. Te latające żaby istnieją naprawdęŻyją głównie na Malajach, Jawie i innych wyspach tamtego rejonu.Spotyka się je także w Indiach czy Japonii. I nawet miały swojego badacza, którym był arurat Alfred Russel Wallace żyjący w XIX w. Jednak w bajce wcale nie chodzi o latające żaby - to tylko pewna symbolika - wydawałoby się, że czegoś zupełnie oderwanego od realnego życia.

Książę Krak na poszukiwanie zaginionego uczonego wysyła więc Smoka Wawelskiego i kucharza Bartłomieja Bartoliniego herbu Zielona Pietruszka. Smok Wawelski w tym serialu ukazany został jako agent wywiadu Rzeczypospolitej, a prosty kucharz książęcy również posiada niezwykłe umiejętności. Zresztą Krak, panujący w Krakowie, mimo tytułowania się księciem, w ręce dzierży globus cruicer, który przysługiwał wyłącznie koronowanym głowom państw. Nasi bohaterowie wyjeżdżają więc z Krakowa i po drodze spotykają na swojej drodze antyzbójców, którzy wręczają im worek złotych monet. Ci antyzbójcy to w rzeczywistości pracownicy skarbowi, ktorzy muszą wydać zaliczkę na tę operację specjalną. Co ciekawe w serialu nie widać wogóle aby nasi bohaterowie korzystali z tego otrzymanego kapitału.

Pierwszy przystanek naszych bohaterów ma miejsce jeszcze w granicach Rzeczypospolitej, gdzie ujawnia się nasz tytułowy Don Pedro, który próbuje bez powodzenia ich otruć. Kolejnym przystankiem jest jama Smoka Mlekopija. Ten akurat ma trzy głowy, ale to tylko zabieg stylistyczny. Od wywiadu habsburskiego nasi bohaterowie dowiadują się, że profesor Baltazar Gąbka został aresztowany. Opuszczają więc Rzeszę i udają się do kolejnego kraju, rządząnego przez Króla Słoneczko. Tu wskutek działania Don Pedra zostają aresztowani, ale jednak udaje im się uciec.

Mamy więc ustawione ramy czasowe bajki. Okres panowania Króla Słońce. Do tego przedstawiona w serialu stolica Króla Słoneczko wygląda jak Stambuł. Popatrzmy co o tych czasach pisze nasza ciotka Viky opisując panowanie Jana Sobieskiego: W latach 1685–1686 podjął, we współpracy z Austrią i Wenecją, grę dyplomatyczną mającą na celu zmontowanie koalicji antytureckiej z Persją i chanatem krymskim. Pomimo pierwszych symptomów powodzenia inicjatywa została jednak storpedowana przez dyplomację francuską. Obecność książęcego kucharczyka o włoskim nazwisku wyjaśniła się więc sama. Jest to wspólna akcja polsko-wenecka, wspierana informacjami z Rzeszy. Czego jednak dotyczyła?

Skoro początkowo naszych agentów skierowano do Francji to (opierając się o dane wikipedii) możnaby wywnioskować, że chodziło głównie o zerwanie sojuszu francusko - tureckiego. Nie udało się to jednak, a przyczyną tego były działania szpiega z Krainy Deszczowców. Nasi agenci otrzymali więc kolejne zadanie (w serialu ukazane jednak jako pierwotne).

Smok Wawelski oraz wenecki agent specjalny udający niezdarnego kuchcika udają się więc do Krainy Gburowatego Hipopotama, który cały czas siedzi w swoim bagnie. Tam, dowiadując się, że do Krainy Deszczowców trzeba przepłynąć trzy morza, budują tratwę, a właściwie to okręt w ekspresowym czasie budują poddani Hipopotama. Na tym okręcie (a właściwie na jego resztkach, bo rozbił się w czasie sztormu) dopływają do Krainy Deszczowców, gdzie po ataku na pałac zrzucają z tronu tamtejszego króla i uwalniają profesora Gąbkę wiezionego akurat kibitką do łagru.

Profesor Gąbka serdecznie dziękuje za uratowanie, ale postanawia pozostać na wyspie i poświęcić się dalszemu badaniu latających żab.

O co więc chodzi z tą całą żabą? Sądząc po wyglądzie profesora Gąbki chodzi o handel z Dalekim Wschodem. Chodzi o wyeliminowanie Turcji z zysków z tego handlu.

Pytanie tylko z jakich dokumentów korzystał Stanisław Pagaczewski i czy Chwalebna Rewolucja była rzeczywiście wspólną akcją RON, Rzeszy i Wenecji? Motyw był. Każdemu z tych państw sojusz turecko - francuski mocno już zaszedł za skórę. Realna szansa wzmocnienia tego sojuszu przez Anglię (co było wielce prawdopodobne za czasów panowania Jakuba Stuarta) mogła skłonić do wsparcia finansowego działań Wilhelma Orańskiego i wyeliminowania znacznie większego zagrożenia za zainteresowanych. Czy jednak tak było naprawdę?

A przy okazji - wypadałoby pokazać bohaterów występujących w tej bajce:

Więc na początek - książę KrakKról Słoneczko król Krainy Deszczowcóworaz Gburowaty Hipopotam

---

tagi: polska  anglia  francja  holandia  rzesza  bajki 

	Pioter
	25 września 2021 13:09

21     1997    18 zaloguj sie by polubić