Za siedmioma górami, za siedmioma rzekami, za siedmioma lasami, za siedmioma ..... itd moża by ciągnąć opis pewnej baśniowej krainy, gdyby nie fakt, że od 1814 kraina ta stała się terenem eksploatacji jednej z brytyjskich kompanii handlowych.

Opiszę dziś trochę z historii Nepalu, kraju będącego brytyjskim oknem na Tybet i Chiny od 1814 roku (czyli po przegranej wojnie z Kompanią Wschodnio Indyjską). W 1923 roku teoretycznie Anglicy uznali niepodległość Nepalu. Teoretycznie, bowiem rządy sprawowali poprzez nie tyle króla (który był jedynie symbolem), a poprzez premiera z rodu Ranów.

W 1911 roku królem Nepalu został Tribhuvan Bir Bikram Shah Dev. Miał wtedy 5 i pół roku. Królem był dość długo, do czasu aż nie zachciało mu się wtrącać do polityki i usuwać ród Ranów od sprawowania faktycznych rządów. 7 listopada 1950 roku zmuszono go do abykacji, a na następcę wyznaczono jego prawnuka Gyanedra, ówcześnie 3 latka.

Gyanedra bawił się nepalską koroną całe dwa miesiące. 7 stycznia 1951 roku w wyniku rewolucji usunięto premiera Rana a na tron Nepalu przywrócono Tribhuvana, tym razem nadając mu już realną władzę.

4 lata później rządy w Nepalu objął jego syn - Mahendra. Jedną z jego pierwszych decyzji było powołanie Nepal Rastra Bank, czyli Banku Narodowego Nepalu. Jego rządy nie wyróżniały się niczym szczególnym, prócz tego, że potrafił skutecznie manewrować w polityce pomiędzy Chinami a Indiami, czego również uczył swojego syna Biendrę, który w 1972 roku przejął władzę po śmierci ojca.

Król Biendra miał już trudniejsze zadanie niż ojciec. Manewrowanie w polityce pomiędzy Chinami a Indiami już nie wystarczało. W sprawy Nepalu zaczęli się mieszać również i inni wielcy gracze. W 1990 roku został zmuszony do wprowadzenia demokracji i ograniczenia władzy królewskiej. W 1996 roku stał się celem powstania maoistów dążycych do likwidacji monarchii. Aż 1 czerwca 2001 król Biendra wraz z większością rodziny królewskiej został zamordowany w pałacu. Jak podają oficjalne źródła zamachu na władcę dokonał następca tronu, książę Dipendra, który następnie postrzelił się śmiertelnie (lub został postrzelony przez straż pałacową - tu oficjalne wersje zdarzeń się rozmijają) i przez trzy dni był w stanie agonalnym.4 czerwca 2001 na tron Nepalu wstąpił Gyanedra, który, jakoś tak dziwnie się złożyło, że trzy dni wcześniej przebywał poza stolicą na konferencji. Gayendra miał teraz 54 lata, więc i koroną nepalską pozwolono mu pobawić się dłużej niż w latach 50-tych XX wieku.

Na dzień dobry został oskarżony o zainspirowanie spisku mającego na celu usunięcie brata z tronu, ale jakoś udało mu się z tego wybronić, wskazując jako zamachowca następcę tronu, który pijany i uzbrojony, mający do tego jeszcze żal do rodziców o nie wyrażenie zgody na ślub z Devyani Raną, zgodnie z oficjalną wersją dokonał masakry w pałacu.

Rok później rozwiązał parlament, próbując przywrócić realną władzę królewską. W 2005 roku zawiesił konstytucję twierdząc, że demokracja i postęp procesu pokojowego wykluczają się wzajemnie.

Pod naciskiem demonstrancji ulicznych oraz polityki Indii i USA zgodził się na przywrócenie działalności parlamentu. Nowy parlament rozpoczął działalność 24 kwietnia 2006 roku. 10 cerwca tego roku deputowani przegłosowali odebranie królowi prawa veta i pozostałych politycznych prerogatyw. 15 stycznia 2007 była już gotowa nowa konstytucja, a 28 maja 2008 proklamowano republikę detronizując Gyanedrę. Dano mu 15 dni na opuszczenie pałacu, który od tej pory miał się stać Muzeum Narodowym. Odebrano również zabawki - koronę oraz całe wyposażenie ceremonialne, które miało stać się od tej pory własnością narodu.

Posunięto się nawet jeszcze dalej. Banknoty z wizerunkami monarchów w 2009 roku utraciły prawo bytu. Ich miejsce zajęłą góra Mount Everest.

---

tagi: banknoty  nepal 

	Pioter
	27 listopada 2019 18:40

26     2110    9 zaloguj sie by polubić