Na wskutek rywalizacji z pobliską Wenecją władze miasta Triest poprosiły arcyksięcia Leopolda III Habsburga w 1382 roku o włączenie do tzw Habsburgische Erbelande, czyli habsburskich ziem dziedziczych. Równocześnie wystarali się oni o zagwarantowanie autonomii, aż w końcu w 1717 roku podniesienia do rangi Wolnego Cesarskiego Miasta, czyli oddzielnego kraju związkowego monarchii habsburskiej. W granicach tej monarchii pozostał aż do 1918 roku, choć z krótką przerwą w czasach napoleońskich. W Trieście znajdowały się wszystkie najważniejsze morskie intytucje Austro - Węgier, między innymi również centrala Oesterrische Lloyd

W traktatach kończących I Wojnę Światową zdecydowano, że Triest znajdzie się w granicach Królestwa Włoch, gdzie początkowo (do 1922 roku, czyli do czasu przejęcia rządów przez Mussoliniego) miał zagwarantowaną autonomię.

Na przełomie kwietnia i maja 1945 miasto Triest wraz z przyległościami (Istrią i Wenecją Julijską) znalazło się pod władzą partyzantki jugosłowiańskiej Tity, który 9 czerwca 1945 w Belgradzie zgodził się na na oddanie Triestu i Wenecji Julijskiej Anglikom. W 1947 w traktacie paryskim, zawartym pomiędzy europejskimi państwami Osi a Aliantami (ale bez Niemiec, ktore miały zawrzeć oddzielny traktat) zdecydowano, że Trest otrzyma status Wolnego Miasta pod wspólną jugosłowiańsko - brytyjsko - amerykańską kontrolą.W praktyce wyglądało to tak, że w strefie A stacjonowały wojska angielsko - amerykańskie pod dowództwem brytyjskiego generała majora Terencea Sindeya Aireya (angielska 24 gwardyjska brygada piechoty  oraz amerykański 351 pułk piechoty), a w strefie B wojska jugosłowiańskie w sile 5000 żołnierzy (3 bataliony piechoty, 3 bataliony zmechanizowane, batalion czołgów oraz 3 bataliony artylerii). Dodatkowo nad granicą z Wolnym Miastem Triestem oraz z Włochami skoncentrowano 4 armię jugosłowiańską w sile dalszych 50.000 żołnierzy.

Stan taki trwał do 1953 roku, kiedy to amerykanie zdecydowali się na przekazanie administrowania strefą A Włochom. Spowodowało to ostrą odpowiedź Tity, włącznie z zagrożeniem zbrojnego zajęcia spornego terytorium. W końcu 5 października 1954 roku zainteresowane strony w Londynie ustaliły podział Wolnego Miasta Triestu pomiędzy Włochy (strefa A) oraz Jugosławię (strefa B), oraz prawo dostępu Jugosławii do portu w Trieście. Ostatecznie Włochy i Jugosławia traktat Londyński zatwierdziły dopiero 10 listopada 1975 w Osimo, gdzie uznano podział za ostateczny.

W interesującym nas okresie istnienia Wolnego Miasta Triestu dla strefy B władze Jugosławii utworzyły oddzielny bank emisyjny: Bank Gospodarczy dla Istrii, Rijeki i Słoweńskiego Pobrzeża, który wyemitował jedną serię banknotów.

W strefie A natomiast kursowały obok siebie włoskie liry, amerykańskie dolary oraz funty armii brytyjskiej

 

---

tagi: anglia  banknoty  włochy  triest  jugosławia 

	Pioter
	10 kwietnia 2019 19:45

5     1749    5 zaloguj sie by polubić