O tym, że Ateny przez długi czas były terenem okupowanym przez Scytię możemy się domyślać z faktu, że scytyjscy łucznicy ustawieni na dachach pilnowali porządku na ateńskiej agorze. Oraz ze sposobu w jaki Anacharis ze Scytii odnosił się do najważniejszych osób w Atenach.

Ale czy na terenie Hellady były jeszcze jakieś scytyjskie tereny okupowane?

Okazuje się, że były. Jednym z takich podbojów scytyjskich była akurat Sparta, a fakt ten wyszedł przy okazji roznowy Apolloniusza z Etiopami. Telespion, naczelnik tamtejszych filozofów, w trakcie dyskusji o sposobach oddawania czci bogom nagle zaczął dyskusję o Sparcie:

Telespion chcąc jakby zmienić temat zagadnął Apolloniusza o spartańską chłostę i czy to prawda, że Spartanie otrzymują ją publicznie, na co usłyszał: "Są to najbardziej wolni ludzie, Tepespionie, i cieszą się wyjątkową sławą". "A co robią z występnymi niewolnikami?" zapytał Telespion. Apolloniusz mu odpowiedział "W żadnym wypadku ich nie zabijają, jak pozwalał Liukurg, ale również karząich chłostą". "A jak zapatrują się na to Grecy?" "Takie  wydowiska jak hyakyntia czy gymnopedie oglądają z przyjemnością i podnieceniem". "Czy jednak owi szlachetni Hellenowie nie wstydzą się, że słyszą o swoich własnych władcach publicznie chłostanych, ani tego, że żądzą nimi ludzie, którzy otrzymali razy na oczach wszystkich? Dlaczego nie zreformowałeś tego obyczaju? Wszak interesowałeś się podobno również Spartanami". "Poradziłem im, by zreformowali to, co było możliwe, na co oni chętnie przystali. Są przecież najbardziej wolnymi ludźmi wśród Greków i słuchają jedynie rada słusznych, a zwyczaj chłosty sprawują na cześć Artemidy Scytyjskiej i, jak mówią, obwieściła im go wyrocznia, a odmawiać posłuszeństwa bogom byłoby, ich zdaniem, szaleństwem". "Z tego co mówisz nie wynika, by bogowie greccy byli istotami rozsądnymi, skoro doradzają chłostę ludziom dążącym do wolności". "Nie o chłostę chodzi, a o skrapianie ołtarza ludzką krwią, jak praktykowano to u Scytów. Lacedemończycy wpadli na pomysł, by zmianić tę okrutną ofiarę na zmagania z wytrzymałości, podczas których nikt nie umiera, bogini zaś otrzymuje pierwociny z ich krwi". "Dlaczego jednak nie składająw ofierze bogini cudzoziemców, jak uważają to za słuszne Scytowie?" "Dlatego, że żaden z Hellenów zgodnie z ich charakterem nie zaakceptuje barbarzyńskich obyczajów". "Scytowie mogą wydawać się bardziej ludzcy składając bogini w ofierze jednego i drugiego człowieka, niż gdyby mieli wypędzać wszystkich cudzoziemców." "Nie czepiajmy się już Tepespionie Likurga [...]"

Jak więc widzimy Spartanie z publicznej chłosty, która przysługiwała występnym niewolnikom uczynili element własnej tradycji i powód do domy. I praktykowali go publicznie jeszcze w II wieku naszej ery jako element rytuału wejścia młodzieńca w dorosłość. Przy czym wszyscy dobrze wiedzieli, że te całe misteria odbywają się na cześć scytyjskiego bóstwa, które nazwano greckim imeniem Artemida.

---

tagi: antyk  sparta  scytowie  hellada  apolloniusz 

	Pioter
	18 kwietnia 2024 06:40

7     860    8 zaloguj sie by polubić