8 lipca 2020 roku do powszechnego obiegu w Omanie wszedł nowy banknot. Jest to pierwszy z banknotów nowej serii, która zapowiadana była już na początku tego roku, a to z powodu śmierci poprzedniego sułtana Qaboosa.

Przy okazji nowej serii postanowiono również uhonorować fakt, że 50 lat temu - w 1970 roku - doszło do zamachu stanu, w wyniku którego sułtan Qaboos uzyskał pełnię władzy. Ten zamach stanu w angielskiej wikipedii opisywany jest jako zaplanowany w Londynie przez MI6 oraz urzędników Ministerstwa Obrony i Ministerstwa Spraw Zagranicznych i usankcjonowany przez premiera Haralda Wilsona.

W końcu jak mogłoby być inaczej, skoro od 16 roku życia przyszły sułtan uczył się w Anglii (najpierw szkołą prywatna w Bury St Edmund, a później Królewska Akademia Wojskowa Sandhurst). Po ukończeniu studiów Qaboos wstąpił do armii brytyjskiej, gdzie wraz ze strzelcami szkockimi (1 batalion) brał udział w okupacji Niemiec. Służbę wojskową zakończył w sztabie, a po powrocie do domu posługiwał się tytułem generał (honorowy) armii brytyjskiej.

Gdy w 1966 roku wrócił do Omanu natychmiast znalazł się w areszcie domowym. Jego ojciec chyba podejrzewał co się może święcić. Szczególnie, że prawie od samego początku uznanej przez UK niepodległości (co dość dziwne zresztą, bo nigdy Oman oficjalnie nie był brytyjską kolonią, a jedynie krajem, który zawarł traktaty o wolnym handlu, o przyjaźni i o swobodzie nawigacji), w prowincji Zufar stale tliły się niepokoje, popierane przez ZSRR oraz Jemen Południowy.

W końcu jednak nadszedł ten dzień i młody Qaboos mógł objąć władzę, przy wydatniej pomocy sił Wielkiej Brytanii, a w końcu nawet zakończyć w 1976 roku z angielską pomocą również bunty w Zufarze.

Zabrał się więc za wprowadzanie omańskiego renesansu polegającego na szybkiej industrializacji kraju. Dziś ten okres opisywany jest następująco:

Plan rozwoju gospodarczego Qaboos był ambitny, napędzany głównie przez dochody z eksportu ropy, który, choć skromny w porównaniu z dochodami sąsiadów z sąsiednich krajów Rady Współpracy Zatoki Perskiej, generuje od 70 do 85 procent dochodów rządowych. W 1970 roku Oman był odizolowany od większości świata, rozpaczliwie biedny i prawie całkowicie pozbawiony nowoczesnej infrastruktury i udogodnień. Kiedy Qaboos wstąpił na tron, oczekiwana długość życia wynosiła około 50 lat. Utwardzonej drogi było nieco ponad sześć mil, trzy szkoły publiczne (do których uczęszcza mniej niż 1000 chłopców) i minimalna opieka medyczna. Dziś mosty, drogi i autostrady, tamy i zakłady odsalania, obiekty użyteczności publicznej, szybki internet, światowej klasy ośrodki sportowe i kulturalne oraz setki placówek edukacyjnych i zdrowotnych, zarówno publicznych, jak i prywatnych, świadczą o powodzeniu jego modernizacji. program. Średnia długość życia przekracza 77 lat, a umiejętność czytania i pisania szacuje się na 96 procent dorosłej populacji.

Zobowiązując się do przekształcenia Omanu w nowoczesne państwo, Qaboos naciskał również na stworzenie lepszych ram instytucjonalnych, w tym konstytucji narodowej, dwuizbowego parlamentu - składającego się zarówno z wyższego, mianowanego izby izbowej, jak i niższego, wybieranego zgromadzenia doradczego - oraz różnorodność ministerstw w celu zarządzania efektywnym funkcjonowaniem nowoczesnego państwa. I chociaż w najściślejszym sensie pełnił funkcję monarchy absolutnego, posiadając szereg tek (w tym szefa sił zbrojnych, ministra obrony, ministra spraw zagranicznych i prezesa Banku Centralnego), otoczył się także zaufanymi doradców i okresowo podróżował po całym kraju podczas królewskich wycieczek, aby spotykać się ze społeczeństwem i pomagać mu w określaniu priorytetów i reagowaniu na żądania ludzi.

Jednym słowem dzisiejszy Oman to kraj mlekiem i miodem, ......... przepraszam miało być oczywiście ......... gazem i ropą płynący.

Qaboos utworzył również  nowy Bank Centralny i zupełnie zmienił sprawy walutowe. Do 1970 roku w Omanie bowiem kursowały talary Marii Teresy Tak - właśnie takie monety, bite specjalnie w niezmienionym stanie od 1780 roku przez mennicę wiedeńską, specjalnie dla władz Omanu. Taka ciekawostka z czasów sprzed renesansu, bo od tego czasu w obiegu pozostaje już tylko złom metalowy i papier - srebra już nie ma.

Wróćmy jednak do naszego, wydanego niedawno renesansowego banknotu.

Sułtan Quboos nie doczekał się potomstwa. Nie miał także rodzeństwa, a do samego końca nie wyznaczył również publicznie swojego następcy. Co więcej zapisał w wydanej przez siebie konstytucji, że po śmierci władcy w takim przypadku rodzina królewska powinna wybrać nowego sułtana w ciągu najbliższych 6 dni. Jeśli natomiast to nie nastąpi, to w obecności parlamentu, sztabu wojskowego i szefów sądów ma zostać odczytany testament nieżyjącego już sułtana.

11 stycznia 2020, w dzień po śmierci sułatana Qaboosa, telewizja Omanu oznajmiła, że władze otwarły testament zmarłego sułtana, który na swego nastepcę wyznaczył swego kuzyna Haithama bin Tariqa.

Ale chyba nie wszystkim zainteresowanym się ten wybór podoba. Nie ma jeszcze banknotów z podobizną nowego sułtana. Jest tylko banknot przypominający o rządach jego poprzednika oraz o fakcie, że władzę objął w wyniku zamachu stanu.

Co będzie dalej z Omanem?

Sądząc z meczetu zamieszczonego na odwrocie banknotu, chyba wie jedynie Allah.

---

tagi: anglia  banknot  oman 

	Pioter
	18 lipca 2020 13:37

2     1342    7 zaloguj sie by polubić