19 lutego 1987 roku do obiegu w Szwecji wprowadzono nowy bankot.

Na banknocie tym znalazł się Karol Lineusz, ale nie nim się tu zajmniemy. Nie zajmniemy się też pokazaną na rewersie pszczołą miodną, bo prawie każdy z nas widział te pożyteczne owady i ma na ich temat wyrobione własne zdanie.

Zajmniemy się natomiast człowiekiem, który na stanowisku premiera Szwecji zastąpił Olofa Palmego.

Dlaczego? Pierwszy banknot z pszczołą posiada roczną datę 1986. Dla Szwecji był to rok, w którym zginął urzędujący premier Olof Palme. Jego miejsce zajął wicepremier i minister środowiska, Ingvar Carlson (sym magazyniera i włókniarki). Zanim Carlson został wicepremierem był posłem, ministrem oświaty, ministrem mieszkalnictwa oraz ministrem ds rozwoju. Jak podaje szwedzka wikipedia udało mu się dokonać rzeczy niemożliwych dla Palmego - przekształcił deficyt budżetowy w wysokości 90 mld koron w nadwyżkę. Przeprowadził również kompleksową reformę podatkową. Jednak program rządowy nie wszystkim się spodobał i w lutym 1990 roku rząd Carlsona podał się do dymisji. Nowym premierem został.... Ingvar Carlson i jakoś udało mu się na tym stanowisku utrzymać do wyborów parlamentarnych w 1991 roku. Oddał wtedy ster państwa na trzy lata Carlowi Bildtowi, który zajął się wyprzedażą państwowych spółek oraz wprowadził Szwecję do UE. Po wykonaniu tych zadań do steru rządów powrócił Ingvar Carlson. Jednak nie na długo. W sieprniu 1995 roku niespodziewanie ogłosił, że rezygnuje z polityki. Jego nastepcą miała zostać minister ds równości płci Mona Sahlin,... która także zrezygnowała z działalności politycznej.

Co takiego się stało w tym czasie? Otóż 28 września 1994 roku w trakcie rejsu z Tallina do Sztokholmu zatonął prom Estonia należący do estońskiego armatora. W tej katastrofie zginęły 852 osoby - uratować zdołano wyłącznie 34 rozbitków przez wezwane na pomoc okręty oraz 104 osoby przy pomocy helikoptera.

Teoretycznie nic nie powinno tych spraw łączyć. Statek Estonia nie był własnością państwa szwedzkiego, a wcześniej już miał za sobą złą sławę, dlatego kilkakrotnie zmieniano jego nazwę. Zwodowany został w 1979 pod nazwą Viking Sally. Zbudowany w pośpiechu, a z powodu braku środków nie wszystkie kabiny zostały wykończone. W lipcu 1986 na tym statku przez marynarza został zamordowyany fiński biznesmen. Rok później zamordowano na nim Niemca. W 1988 statek osiadł na mieliźnie i wymagał gruntownego remontu. Do służby na bałtyku okręt powrócił w 1990 roku pod nazwą Silja Star. Rok później sprzedano go innej firmie i zmieniono nazwę na Wasa King. W 1993 roku okręt sprzedano szweckiej firmie, która za pieniądzez Europejskiego Banku Rozwoju odsprzedała go Estonii, a ta zarejestrowała statek na Cyprze pod nazwą Estonia. Dalsze losy statku są znane - kursował na linii Tallin - Sztokholm jako prom pasażerski.

Tylko, że ten okręt nie miał prawa kursować na pełnym morzu - nie był przystosowany konstrukcyjnie do walki z falami. A tej nocy, gdy zatonął zanotowano na Bałtyku fale w wysokości 12 metrów.

No dobrze. Ale co to ma wspólnego z Carlsonem? Nie miał przecież żadnego wpływu na wypłynięcie tego okrętu, ani na jego budowę. Zresztą sama katastrofa miała miejsce we wrześniu a do zmiany na stanowisku premiera Szwecji doszło 15 grudnia.

Otóż ma. W trakcie inauguracyjnego przemówienia Carlson obiecał wydobycie wraku okrętu. A kilka dni później ogłosił, że miejsce zatonięcia Estonii zostanie pokryte betonowym sarkofagiem. W późniejszych wywiadach przy pytaniu o Estonię Carlson twierdził, że nie żałował tej decyzji.

Czym więc był ten okręt, że postanowiono go pogrzebać na zawsze? Pojawiły się głosy, że Estonia służyła do szmuglowania uranu ze Szwecji do krajów bałtyckich - lub w drugą stronę, i że okręt został zatopiony przez rosyjską łódź podwodną, aby nie dopuścić do transportu. Wersja taka została jednak wówczas stanowczo przez śledczych odrzucona.

Ale w 2004 roku wyciekły dokumenty, które ujawniły, że tydzień przed katastrofą na okręcie Estonia transportowano tajny ładunek materiałów wojskowych. Nie wpłynęło to jednak na zmianę rządowego stanowiska.

A nasza pracowita pszczółka nadal jest blisko miodu. Jako ekspert rządowy czy międzynarodowy. Ostatnio widziano go w ONZ w komisji ds Rwandy.

---

tagi: szwecja  banknot  katastrofa  uran  pszczoła 

	Pioter
	26 sierpnia 2021 18:44

20     1469    12 zaloguj sie by polubić