Po odzyskaniu niepodległości w 1991 roku oraz ostatecznym ustabilizowaniu własnego pieniądza władze Litwy postanowiły wprowadzić nową walutę, która miała nawiązać do przedwojennego systemu monetarnego.

Kursujące do tej pory ruble litewskie (talonas) wymieniono w 1993 roku po kursie 100 rubli za 1 lita, na banknoty drukowane w USA. Jednak wszystkich wydrukowanych banknotów nie wprowadzono do obiegu. Oficjalnie podaje się, że banknot 500 litowy miał zbyt słabe zabezpieczenia przed fałszowaniem. Ale może chodziło o coś innego.

Na rewersie tego niewydanego banknotu zamieszczono dzwon wolności, dar amerykańskich Litwinów dla nowoutworzonego w 1918 roku państwa. Pomysł odlania dzwonu wolności zrodził się wśród Litwinów mieszkających w Chicago zrzeszonych w 3 konkurujących ze sobą na co dzień organizacjach: Amerykańskiej Organizacji Litewskiej, Pruskiej Organizacji Litewskiej oraz Litewskiego Sojuszu Ameryki. Dzwon został zamówiony w odlewni w St Louis i dostarczony na obrady Konwencji Amerykańsko - Litewskiej, która odbyła się w dniach 8-11 czerwca 1919 roku w Chicago Audditorium Theatre. Wśród czterech tysięcy osób, które jako pierwsze usłyszały publicznie dzwięk dzwonu wolności byli przedstawiciele wyżej wymienionych organizacji  oraz przedstawiciele amerykańskiego rządu. Zaprezentowanie dzwonu miało uroczysty charakter. Po jednej stronie dzwonu stanęła udekorowana na Columbię pani Drangelis, a po drugiej udekorowana na Litwę panna Staniulis, wokół dzwonu ustawiono małe dziewczynki, ktore miały symbolizować westalki. W centrum sceny stał chór Birutis otoczony przez Litwinów - weteranów armii amerykańskiej z czasów wielkiej wojny.

Całe przedstawienie miało za cel uroczyste przekazanie dzwonu wolności przez Columbię Litwie. Po przedstawieniu nastąpiły przemówienia kongresmenów z Illinois oraz amerykańskich polityków.

Gdy załatwiono amerykańskie sprawy, zdecydowano się na przekazanie dzwonu wolności rządowi Litwy, co nastąpiło 15 sierpnia 1920 w Chicago. Po stronie litewskiej pozostawiono już przetransportowanie go do Kowna oraz odpowiednie wyeksponowanie.

Jednak z jakiegoś powodu dzwon wolności  nie nadawał się jednak na wyeksponowanie go na obiegowym banknocie w 1993 roku.

Być może miała to być litewska deklaracja przystąpienia do NATO, ale w 1993 roku dopiero rozpoczęto wycofywanie z Litwy wojsk rosyjskich.

A być może chodziło o znajdującego się na awersie banknotu Vincasa Kudirkę, autora litewskiego hymnu państwowego, ale też człowieka, któremu na amerykańskich forach wypomina się napisaną na łamach gazety Auszra w 1885 roku bajkę Dlaczego żydzi nie jedzą wieprzowiny.

W każdym razie ówcześnie nie był dobry czas dla tak jednoznacznej proamerykańskiej deklaracji przez Litwę. Ale kilka lat później...

banknot przedstawiający dzwon wolności został wydrukowany przez niemiecką firmę Giesecke & Devrient i wprowadzony do obiegu pieniężnego na Litwie. W kasach bankowych banknot pojawił się 18 grudnia 2000 roku. Było to już półtora roku po przyjęciu do NATO Polski, Czech i Węgier.

Dwa lata później do NATO została zaproszona Litwa.

---

tagi: litwa  ameryka  banknoty 

	Pioter
	17 stycznia 2020 18:13

10     1791    11 zaloguj sie by polubić