30 maja 1851 roku w leżącym w Turyngii miasteczku Rudolstadt pojawiły się nowe banknoty wypuszczone przez kasę książęcą księstwa Swarzburg-Rudolstadt. Banknoty te na tle banknotów epoki wyglądają wręcz niezwyklePierwsza rzecz, która w tych banknotach mnie zaintrygowała, to widoczna postać - nie opisana wogóle w literaturze przedmiotu. Zaczło się więc grzebanie po zasobach sieci i.... w końcu wśród wielu władców Rudolstadtu z dynastii schwarzburskiej udało się kogoś dopasować. To hrabia Ludwig Günther, panujący w Rudolstadtcie w latach 1612-1646. Hrabia ten ufundował działającą do dziś Rudolstadter Hofkapelle (znaną obecnie pod nazwą Thüringer Sinfoniker Rudolstadt-Saalfeld) oraz w testamencie przekazał swój księgozbiór dla Biblioteki Kościelnej w Rudolstadt. Jego synowi udało się zasłużyć za to na tytuł książęcy.

No właśnie - po co honorować na banknocie ostatniego hrabiego? Co on takiego wielkiego zrobił dla księstwa Schwarzburg-Rudolstadt?

Było coś jeszcze. Był on jednym z założycieli Früchtbringende Gesselschaft, co na język polski zostało przełożone jako Towarzystwo Owocodajne. Jeśli przejrzymy polską wikipedię, to pod tym hasłem znajdziemy tylko informację o ty, że Towarzystwo działało w latach 1617-1680, oraz, że jego zadaniem była dbałość o czystość języka niemieckiego, przy czym liczyło sobie około 900 członków, w większości książąt, hrabiów, dworzan oraz poetów. Jednym słowem ludzie władzy i propagandy, którym się nudziło.Wyjątkowo im się nudziło w 1617 roku. Trwają coraz gorętsze przygotowania do wojny trzydziestoletniej, a książęta protestantcy, który chcą zmienić struktury władzy w Rzeszy, spotykają się na wieczorkach literackich w Weimarze. Żeby było ciekawej, to ich żony, matki i córki zakładają w Rudolstadt żeński odpowiednik tego towarzystwa pod nazwą Tugendliche Gesselschaft (Towarzystwo Cnotliwe). Po prostu takie nudne czasy nastały, że czymś trzeba było się zająć.

Panowie Rzeszy z nudów wymyślają sobie order, od którego w literaturze pojawia się druga nawza towarzystwa Palmenorden czyli Zakon Palmowy. Na orderze nie znajduje się jednak palma męczeńska, jak mogłoby się wydawać w przededniu wojen religijnych, ale palma kokosowa. Jeszcze ciekawsze jest motto orderu Alles zu nuzen - Wszystko jest do wykorzystania.

Za dzień powstania bractwa przyjmuje się dziś (na podstawie zachowanej dokumentacji) 24 sierpnia 1617 - dzień 45 rocznicy Nocy św Bartłomieja.

No dobrze. Ale co takiego się wydarzyło w 1851 roku, że trzeba było się odwoływać do czasów o 200 lat wcześniejszych? Chyba nic wielkiego. Przynajmniej w samej Rzeszy. Za to w Londynie w Pałacu Kryształowym w dniu 1 maja królowa Wiktoria dokonała uroczystego otwarcia Wystawy Światowej.

Czy te banknoty trafiły na tę wystawę? Na pewno nie drogami oficjalnymi, choć kto wie czy berliński drukarz Theodor Boesche nie liczył na to, że dostanie więcej zleceń. W końcu wyprodukowane przez niego banknoty wyprzedzały epokę o dobre 50 lat... A z drugiej strony w samej Anglii wówczas już panowała dynastia koburska, również wywodząca się z Turyngii, więc kto to może wiedzieć.

To jednak nie koniec naszej historii... Towarzystwo Owocujące zaprzestało swej działalności pod koniec XVIII wieku. Przynajmniej tak donoszą oficjalne dane. Ale.... w 2007 w miasteczku Köthen w Anhalcie założono Neue Früchtbringende Gesselschaft

---

tagi: niemcy  banknoty  rzesza  wojna trzydziestoletnia  towarzystwa 

	Pioter
	14 marca 2021 08:55

3     1319    4 zaloguj sie by polubić