Wśród tabliczek znalezionych w Sultantepe jest również i taka, którą zaliczono do bajek. Tylko dlatego, że - jak u Ezopa - zamiast ludzi występują w niej zwierzęta.  Z tym, że w tej akurat bajce występują dość ciekawe zwierzęta: wąż i orzeł.

Bajka zaczyna się tak: W cieniu świątyni rosła topola, w jej koronie mieszkał orzeł, wąż uwił gniazdo w jej korzeniach. Codziennie polowali na dzikie zwierzęta. W końcu orzeł powiedział do wężą: Chodź, uczyńmy przyjaźń, zastańmy towarzyszami w łowach, ty i ja.

Orzeł i wąż udali się więc przed oblicze boga Szamasza i złożyli przysięgę określającą warunki wzajemnej współpracy: Ktokolwiek zakazy Szamasza złamie, niech Szamasz dostarczy fo jako złoczyńcę w ręce oprawcy. Niech góry zamkną przejścia przed nim, niech groźna broń go uderzy, niech pułapka i klątwa Szamasza go uderzy.

I wszystko było dobrze. Wąż i orzeł współpracowali przez długi czas, wspólnie polując na dzikie zwierzęta. Ale pewnego dnia orzeł stwierdził, że tak w zasadzie to przecież przysięga wcale nie obejmuje potomstwa węża. Jednak wąż poskarżył się u Szamasza na działalność wspólnika: Zawierzyłem tobie, Szaaszu wojowniku, ja byłem tym, który dał korzyści orłu, teraz moje miasto jest puste. Moje gniazdo przepadło, a jego gniazdo jest bezpieczne, moje małe są unicestwione a jego młode są bezpieczne. On sfrunął i pożarł moje dzieci.

Szamasz obiecał więc przygotować pułapkę na orła: Idź swoją drogą i przekrocz [nieczytelne]. Ja złapałem dla ciebie dziekiego wołu. Otwórz jego wnętrze, rozetnij mu brzuch i w brzuchu uczyń zasadzkę. Kiedy ptak z nieba przybędzie by jeść mięso schwyć go za skrzydła, odetnij mu mu lotki i piora z ogona wyrwij i wrzuć do dziury bez dna.

Orzeł dał się złapać w pułapkę, i nie pomogło nawet obiecanie królewskich darów dla wężą. Jednak siedząc okaleczony w dziurze zwrócił się do Szamasza o pomoc. Ten zaś odpowiedział: Uczyniłeś rzecz odrażającą, popełniłeś czyn dla bogów zakazany. Czy nie przysięgałeś? Nie zbliżęsiędo ciebie. Człowieka do ciebie przyślę, on ci pomoże.

Człowiekiem tym okazał się Etana, który bezskutecznie starał się o potomstwo. Szamasz skierował go do orła, a ten w zamian za pomoc przekazał mu ziele narodzin.

W tym miejscu tabliczki się kończą. Ani słowem nie ma tam mowy o mieście Ur. Sumerolodzy nawet zatytułowali tę bajkę jako Legenda o Etanie. Ale nie jest to żadna bajka, ani legenda. Występujący w tym tekście Szamasz (to akadyjskie imię boga Utu) to brat bliźniak Inanny, zwany również bogiem - prawodawcom. Opisywany był on również jako bóg słońca - ponieważ podczas swojej wędrówki widział wszystko, co dzieje się na ziemi. Ale użycie w bajce węża oraz orła wskazuje na to, że jednak jest to zaszyfrowany zapis historycznych wydarzeń.

---

tagi: sumer  mity  gildie kupieckie 

	Pioter
	1 czerwca 2023 05:09

6     1286    8 zaloguj sie by polubić