El Supremo, inaczej Jose Gaspar Rodriguez de Francia urodził się 6 stycznia 1766 w rodzinie paragwajskiego planatora tytoniu, który wcześniej służył w armii brazylisjkiej. Gaspar studiował teologię w Cordobie (w Argentynie) i przygotowywał się do kariery duchownej. Kariery, której jednak nigdy nie rozpoczął - został za to prawnikiem i doktorem teologii i filozofii.

Gdy w maju 1810 roku w Paragwaju wybuchła rewolucja nasz bohater nie brał w niej udziału. Mimo to udało mu się wejść w skład junty rządzącej krajem. Ponieważ pozostali triumwirowie nie interesowali się prawem, ani nawet polityką, El Supremo otrzymał za zadanie przygotowanie konstytucji nowo powstającej republiki. Konstytucję tę w trybie ekspresowym ratyfikował kongres (17.06.1811), a Jose Gaspar, oficjalnie z powodu nieporozumień z wojskowymi, zrezygnował 1 sierpnia z udziału w rządzie.

Zajął się w tym czasie montowaniem opozycji wśród paragwajskich posiadaczy ziemskich oraz Indian Guarani, którzy nazwali go z czasem Karai Guazu (Wielki Pan). Poproszony ponownie do rządów w październiku wytrzymał z wojskowymi do 15 grudnia. Ponownie zgodził się wesprzeć rząd swoją osobą dopiero rok później (16.11.1812), ale wyłącznie pod warunkiem, że będzie odpowiadać za sprawy zagraniczne oraz otrzyma dowódctwo nad połową paragwajskiej armii.

12 października 1813 roku sprawy w Paragwaju jednak przyśpieszyły. W tym dniu oficjalnie proklamowano niepodległość od Hiszpanii i ogłoszono Paragwaj Republiką. Rok później Francia był już jedynym konsulem z pełnią władzy absolutnej, którą sprawował aż do swojej śmierci.

Jednym z praw, które świadczą o zasięgu jego władzy, był zakaz zawierania małżeństw pomiędzy białymi potomkami Hiszpanów.

Jego rządy opisuje się zazwyczaj w następujący sposób (za Antonio de la Cova): znajdujemy dziwną mieszankę pojemności i kaprysu, dalekowzrocznej mądrości i lekkomyślnego zauroczenia, żmudnych wysiłków o wysokim ideale i rażących naruszeń najprostszych zasad sprawiedliwości. Odciął Paragwaj od reszty świata powstrzymując handel zagraniczny, ale starannie rozwijając jego wewnętrzny przemysł i rolnictwo pod jego osobistym nadzorem, dr Francia starał się być gościnny dla obcych z innych krajów i przez lata trzymał ich w więzieniach, przeżywał życie w republikańskiej prostocie i surowo karał najmniejsze pragnienie. W miarę upływu czasu stawał się coraz bardziej arbitralny i despotyczny, głęboko przesiąknięty zasadami rewolucji francuskiej, był surowym antagonistą Kościoła, zniósł Inkwizycję, stłumił kolegium teologiczne, usunął dziesięciny i zadawał kapłanom nieskończone zniewagi, utrzymywał arystokrację w poddaństwie i zniechęcał do małżeństwa zarówno przez przykazanie, jak i przykład, pozostawiając za sobą tylko nieślubne dzieci. Z powodu ekstrawagancji jego późniejszych lat wysunięto zarzut szaleństwa.

W Tevego, oddalonym o 110 mil od najbliższych osad oraz ograniczonego niekończącymi się bagnami na wschodzie oraz pustynią Gran Chaco na zachodzie, założył obóz koncentracyjny, w którym prócz przeciwników jego rządów przetrzymywani byli obcokrajowcy.

W 1821 roku jako zagrożenie dla gospodarki Paragwaju została uznana farma yerba mate prowadzona przez francuskiego botanika Aime Bonplanda. Botanikowi udało się ujść z życiem, musiał jednak przyjąć stanowisko lekarza wojskowego.

W roku 1823 zezwolono kupcom brazylijskim na handel z Paragwajem. W tym celu wyznaczono jedno miasto, Candelarię, w którym bez cła możliwy był zakup książek oraz amunicji.

Francia jest znany również z tego, że wprowadził przymus szkolny oraz założył w Paragwaju pierwszą bibliotekę publiczną. Książki dla tej biblioteki pozyskano z rekwizycji dokonywanych w dobrach Kościoła bądź przeciwników politycznych.

Przeprowadzono również reformę rolną. Grupą uwłaszczoną na majątkach zdrajców (1822), Kościoła (1823), nielegalnych osadników (tzn nie potrafiących wykazać aktów własności dla uprawianej ziemi) (1825) oraz leżących odłogiem (1828) było w pierwszej kolejności wojsko. Z tytoniu i yerba mate uprawy przestawiono na pszenicę i trzcinę cukrową.

W 1815 roku Gaspar Francia uznał paragwajski Kościół za niezależny od Buenos Aires i Rzymu, i wzorem Henryka VIII ogłosił się głową Kościoła Paragwajskiego. Rok później zakazano procesji religijnych (z wyjątkiem procesji Bożego Ciała). W 1819 usunięto biskupa z powodu zaburzeń psychicznych, a w 1820 zsekularyzowano wszystkie zakony działające w Paragwaju, których majątek znacjonalizowano, a budynki zamieniono na koszary wojskowe bądź parki do ćwiczeń artyleryjskich. Konfesjonały stojące w Paragwajskich kościołach zostały wykorzystane przez armię jako posterunki wartownicze.

El Supremo zmarł 20 września 1840 roku, raniąc jeszcze szpadą lekarza, który usiłował go zbadać, bowiem ten zbliżył się do dyktatora bliżej niż na sześć kroków (co było jednym z praw przez Francię ustanowionych - pomimo próśb lekarza o pomoc nikt z wartowników nie wszedł do gabinetu, bowiem bali się naruszyć te prawo).

Takiego człowieka za wzór na najwyższym banknocie wydrukowanym po wprowadzeniu nowych pieniędzy w Paragwaju postawiły przed mieszkańcami Paragwaju władze Banku Centralnego, zmawiając w 1963 roku druk banknotu w Londynie,który i do dziś pozostaje w obiegu, choć obecnie nie jest to już najwyższy nominał.

---

tagi: banknoty  paragwaj 

	Pioter
	13 kwietnia 2019 18:20

7     1661    5 zaloguj sie by polubić