Dziś przyjrzymy się innemu banknotowi z książką. To 1000 marek zachodnioniemieckich z 1991 roku.Banknot ten przedstawia braci Jakuba i Wilhelma Grimm, a na jego rewersie znalazła się najwazniejsza książka niemieckiego odrodzenia narodowego - Słownik Języka NiemieckiegoNad tym słownikiem bracia pracowali od roku 1838 i w umowie zawartej z wydawcą liczyli, że całość zamknie się w maksymalnie 7 tomach i zajmnie góra 10 lat pracy. Słownik miał objąć całość niemieckiego słownictwa od czasów Lutra, a przynajmniej takie było życzenie Wiedmansche Buchhandlung, wydawnictwa założonego w 1680 roku we Frankfurcie nad Menem. W 1841 roku sprawa Deutsches Wortebuch stała się już sprawą wagi państwowej Prus. Bracia Grimm przenieśli się do Berlina, gdzie otrzymali niezbędny personel.

Zarówno jednak naukowcy, wydawca jak i sponsor (czli pruski rząd) przeliczyli się w założeniach. Niemiecka precyzja spowodowała, że w 1854 roku wydano pierwsze 8 tomów obejmujących słowa do litery D. Rok później zmarł Wilhelm, a Jakub nadal pracował nad słownikiem i w chwili swojej śmierci w 1863 roku miał już opracowane hasło Frucht (owoc).

Prace nad słownikiem kontynuowano jednak nadal. Kanclerz Prus Otto von Bismarck w 1867 roku przekonał władze nowo utworzonego Związku Północnoniemieckiego (poprzednika II Rzeszy), że jest to sprawa ogólnoniemiecka, która musi być kontynuowana. Wyasygnowano więc odpowiedni budżet, który pozwolił kontynuwoać prace braci Grimm. Głównym koordynatorem prac stał się z czasem Moritz Heyne. Prace postępowały jednak bardzo powoli. Po 20 latach dalszych prac udało się zamknąć opracowanie słownika na haśle Gestüme. O zmianie stylu pracy nad słownikiem pomyślano dopiero w 1905 roku, ale wtedy i językoznawcy i rząd Cesarstwa Niemiec zgodzili się, że w takich warunkach nigdy prace nad słownikiem nie zostaną zakończone. Koordynacją projektu zajęłą się więc od 1908 roku Königlich-Preußische Akademie der Wissenschaften czyli Pruska Akademia Umiejętności. Prace nad słownikiem przyśpieszyły i praktycznie do czasów hiperinflacji trwały bez większych przeszkód. Hiperinflacja jednak wyzerowała fundusze na dalsze prace i całemu projektowi groził paraliż. Uratowała go jednak wpłata z USA w wysokości 152 dolary. Po ustabilizowaniu marki prace językoznawców nadal trwały do praktycznie 1939 i posuwały się wytrwale do przodu. Wojna, a szczególnie naloty alianckie i pobór językoznawców do armii, spowodowała zawieszenie prac i ukrycie materiałów źródłowych w kopalniach w Bernburg. Do dalszych prac powrócono dopiero w 1947 roku, gdy radzieckie władze okupacyjne zgodziły się na ich kontynuację. Koordynacją prac zajęła się Deutsche Akademie der Wissenschaften zu Berlin, później po powstaniu NRD w 1949 roku najważniejsza uczelnia tego kraju. W końcu w 1961 roku udało się zakończyć prace nad słownikiem, który obejmował już 320 000 słów i ważył w całości 84 kg.

Prace trwały łącznie 123 lata (jako rzecze wikipedia).

Ale sam Deutsches Wörterbuch to tylko przykład na niemiecką ciągłość działań, niezależnie od ustroju i podporządkowania politycznego. Prawdziwe przesłanie banknotu jest jednak gdzieś indziej.

Obok słownika w miejscu znaku wodnego widzimy niewielką grafikę przedstawiającą dziewczynę klęczącą wśród gwiazd. To odniesienie do jednej z niemieckich legend spisanych przez braci Grimm pod nazwą Die Sterntaler.

Legenda ta, spisana pod nr 153, brzmi następująco: Dawno, dawno temu żyła mała dziewczynka, której ojciec i matka zmarli, a była tak biedna, że nie miała nawet gdzie mieszkać, ani gdzie spać, ani nic więcej do ubrania prócz tego co na grzbiecie. Miała jeszcze kawałek chleba, który dali jej dobrzy ludzie i który trzymała stale w dłoniach. Ale to było dobre i pobożne dziecko. A ponieważ została opuszczona przez bliskich, z ufnością w Bogu wyszła w świat. Spotkała na swej drodze biednego człowieka, który umierał z głodu, więc podarowała mu chleb, spotkała również dzieci, które umierały z wyziębienia, więc podarowała im swoją czapkę i płaszcz i spódnicę. A gdy dotarała do lasu spotkała jeszcze jedne dziecko, któremu oddała swoją koszulę. I gdy nie mając już nic stanęła w ciemnym lesie, nagle z nieba zaczęły spadać gwiazdy, które zamieniły się w talary.  Zebrała więc te talary i wróciła do domu. Stać więc już ją było na nowe ubrania i jedzenie. I pozostała bogata do końca życia.

 

Zainteresowani znajdą kopię tego banknotu pod adresem http://verlagpk.pl/kopie-banknotow-rfn-seria-bbk-iii-p-632.html

---

tagi: niemcy  banknoty 

	Pioter
	24 czerwca 2019 20:24

10     1588    6 zaloguj sie by polubić