W języku indian Guarani Grzmiący Kamień wymawia się Itaipu. Nie jest to akurat imię jakiegoś indiańskiego wodza czy wojownika, ale nazwa nadana zaporze na rzece Parana na granicy Paragwaju i Brazylii. Zaora ta produkuje prąd zarówno dla Paragwaju jak i dla Brazylii i była wspólną inwestycją obydwu krajów.

W zasadzie nawet by nie powstała, ale był to jedyny sposób na uniknięcie wyczerpującej wojny pomiędzy obydwoma krajami, zaproponowany przez amerykańską dyplomację. Wszystko dlatego, że w układzie pokojowym kończącym wojnę brazylijsko-paragwajską w 1872 roku opisano, że granica pomiędzy oboma krajami będzie przebiegać na rzece Parana. Do podpisania tego układu pokojowego Pragwaj został zmuszony. Nie było już komu walczyć w kolejnej wojnie i pzez to około 1/3 terytorium kraju znalazła się w granicach Cesarstwa Brazylii. Nowej granicy w terenie wogóle nie wytyczono. Dopiero w 1965 roku wojska brazylijskie zajęły terytorium, które Paragwaj uważał za swoje. Rok później pod naciskiem USA oba kraje rozpoczęły rozmowy pokojowe. Skończyły się one tym, że sporny teren postanowiono zalać i wybudować zaporę wodną na rzece Parana. W 1970 roku rozpoczęto budowę tamy i elektrowni wodnej, która ruszyła testowo dopiero 14 lat później. W końcu w 1985 rozpoczęto komercyjną produkcję enegrii elektrycznej. I aż do czasu budowy Zapory Trzech Przełomów na rzece Jangcy była to największa elektrownia wodna świata.

Ale nie samą energią elektryczną żyje Grzmiący Kamień. Z racji tego, że przez długi czas była to największa elektrownia wodna świata, od 1977 roku obiekt stał się atrakcją turystyczną. Szacuje się, że do dnia dzisiejszego odwiedziło go 19 mln turystów z 188 krajów (z czego najwięcej z Brazylii, Paragwaju i Argentyny).

Ale turystyka to również nie wszystko. 6 maja 1991 roku prezydenci Brazylii i Paragwaju wspólnie nadali zaporze imię Św Rocha Gonzalesa od Św Krzyża. Z tej okazji odprawiono uroczystą Mszę Św na zaporze.Kim był Św Roch? Najprościej można powiedzieć, że był jezuitą i misjonarzem Indian. Urodził się w 1576 r w Asuncion. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1598 roku i wkrótce po tym został mianowany proboszczem swojego rodzinnego miasta. Jednak po około 10 latach, w 1609 roku, porzucił tę funckję i przystąpił do Towarzystwa Jezusowego i rozpoczął pracę misyjną wśród Indian. Pierwszą redukcję założył w 1615 w Itapua (dziś Posadas w Argentynie). Kolejną w 1619 w Coception de la Sierra (dziś Argentyna). W 1627 założył kolejną redukcję w San Javier (dziś Argentyna), a także poomagał założyć kolejną redukcję w Yapeyu (także Argentyna). Rok później, na terenach należących dziś do Brazylii, zakłada redukcje w Sao Nicolau, Iyui oraz Caaro. Jednak ta działalność spotyka się z oporem wodza Indian Guarani imieniem Nezu. Niszczy on dwie ostatnie redukcje, przy czym wszyscy jezuici ponoszą męczeńską śmierć. Dziś w literaturze brazylijskiej wódz Nezu przedstawiany jest jako pierwszy rdzenny Brazylijczyk, ktory walczył z europejską kolonizacją.

Ale wróćmy do naszego świętego. Ksiądz Roch Gonzales ponosi śmierć męczeńską w Iyui 15 listopada 1628 roku. Zgodnie z legendą jego zwłoki wrzucono do ognia, jednak ukazał się oprawcom w widzeniu, aby pojęli, co właśnie zrobili. Jego serce oraz topór, od którego zginął zabrano do Rzymu, a ciało pochowano w Kaplicy Męczenników w Asuncion. 28 stycznia 1934 roku wraz z innymi poległymi został beatyfikowany, a 16 maja 1988 roku papież Jan Paweł II, podczas ceremoni w Asuncion, ogłosił go świętym oraz patronem Paragwaju.

Na tym jednak nasza historia się nie kończy. Dziesięć lat później z powodu inflacji Św Roch trafił na banknoty. A dokładniej na najwyższy ówcześny nominał 100.000 guarani. Wyglądało na to, że to działanie tymczasowe i po zastopowaniu inflacji taki dziwny wizerunek z banknotów zniknie. Ale stało się inaczej. Inflację ustabilizowano, ale banknotów nie wymieniono. Do dziś dnia w obiegu w Paragwaju na najwyższym nominale znajduje się święty patron tego kraju. I, co bardzo dziwne w banknotowym świecie, patrząc na postać na banknocie od razu wiemy, że mamy do czynienia ze Świętym Pańskim.

---

tagi: święci  paragwaj  banknot 

	Pioter
	31 października 2021 18:31

5     1165    16 zaloguj sie by polubić