-

Pioter : Kiedy bogowie zorientowali się, że nie są w stanie zmienić tego co już się stało, stworzyli historyków.

Gdy odbije palma

W dolinie Vale de Concora w Kolumbii rosną dość wysokie drzewa, które osiągają nawet 60 metrów wysokości. To dość niezwykłe drzewa. Tak zwane palmy woskowe.Swoją nazwę drzewa te zawdzięczają temu, że z ich żywicy (przypominjącej wosk) jeszcze do niedawna wyrabiano świece.

Ale w końcu władze Kolumbii zpragnęły roztoczyć ochronę państwową nad unikalną przyrodą i w 1985 roku palma ta znalazła się na liście gatunków zagrożonych, a jej ochrona jest bezwględnie przestrzegana.

Od 1985 roku zakazane więc stało się użytkowanie tego drzewa do tego, doczego było używane od co najmniej kilkuset lat (czyli od  czasów chrystianizacji Ameryki Południowej). Zakazano wyrobu świec i pozyskiwania wosku drzewnego. Zakazano urywania liści (które były nadmiernie wykorzystywane przez katolików podczas obchodów Niedzieli Palmowej - to z wikipedi w wersji angielskiej, ale często bezmyslnie powtarzane nawet na polskich stronach podróżniczych). Zakazano również wykorzystywania wydrążonych długich pni do budowy systemów irygacyjnych na polach miejscowych rolników. A także zakazano tuczenia świń owocami tej palmy. Zakazano więc wszystkiego.

A co dano w zamian?

31 marca 2016 roku palmy woskowe znalazły się na kolumbijskich banknotach.

A co z woskiem palmowym? Pozyskuje się go dziś z innego drzewa zwanego copernicia prunifera rosnącego w Brazylii. Dzięki bezwględnej ochronie palmy ceroxylon quindiuense wprowadzonej przez władze kolumbijskie na rynki światowe mógł wejśc nowy produkt, którego jedynym miejscem pozyskiwania jest dziś Brazylia. Samo drzewo jest niższe, a wosk pozyskuje się z liści poprzez suszenie na słońcu. O ile kiedyś pozyskiwano średnio 20 tys ton rocznie, to dziś światowe zapotrzebowanie na wosk palmowy wynosi już wyłącznie 2,5 tys ton.

A głównym zamiennikiem wosku palmowego stała się syntetyczna parafina pozyskiwana z ropy naftowej.



tagi: banknoty  brazylia  kolumbia 

Pioter
6 czerwca 2020 20:49
15     1895    10 zaloguj sie by polubić

Komentarze:

JK @Pioter
6 czerwca 2020 21:07

Z tą "syntetyczną" parafiną to bym nie przesadzał. Chyba do dziś trwają spory o pochodzenie ropy naftowej. Są zwolennicy mineralnego jak i organicznego pochodzenia tego surowca, więc synteza ropy naftowej niczym się nie różni od syntezy innego rodzaju olejów organicznych. Ponadto 20 tys. ton to naprawdę nie jest ilość, co rzuca na kolana.

zaloguj się by móc komentować

maria-ciszewska @Pioter
6 czerwca 2020 21:41

Wydaje się, że ta palma utrzymuje się w pionie wbrew prawom fizyki. Cienka i długa - jak ona to robi?

A widoczek cudny, zarazem przytulny i jakiś nieziemski.

Mam nadzieję, że pod bezwzględną ochroną państwową ceroxylon quindiuense nie skończy jak Puszcza Białowieska.

 

zaloguj się by móc komentować

Pioter @JK 6 czerwca 2020 21:07
7 czerwca 2020 06:06

Nie wiem czy to dużo czy mało. Dziś głównie wykorzystuje się go w farmacetuce, przemyśle spożywczym (jako powłokę cukierków czy tabletek - na przykład takich) oraz w przemyśle kosmetycznym. W dawniejszych czasach był za to powszechnie wykorzystywany w przemyśle stoczniowym - jako uszczelnienie kadłubów łodzi motorowych.

zaloguj się by móc komentować

Pioter @maria-ciszewska 6 czerwca 2020 21:41
7 czerwca 2020 06:08

Tu inny widok, w deszczu.

Być może Kolumbia ma zamiar ponownie powalczyć o prymat na rynku wosku palmowego i stąd ta reklama na banknocie?

zaloguj się by móc komentować

tomasz-kurowski @maria-ciszewska 6 czerwca 2020 21:41
7 czerwca 2020 06:26

Cienka i długa - jak ona to robi?

Drzewo rośnie w górę i wszerz, a palma tylko w górę - i nie chodzi jedynie o rozgałęzienie. Drzewa dodają co sezon kolejną młodą warstwę, a najstarsza i najsztywniejsza część ich przekroju znajduje się pośrodku. Za to palmy najpierw przez wiele lat budują podstawę i pozostają bardzo niskie, rosnąc do swojej pełnej grubości, by następnie wystrzelić w górę i już w zasadzie do końca życia nie rosnąć wszerz. Sztywnieją za to z wiekiem, zwłaszcza przy gęsto skupionych od zewnętrznej strony pnia (kłodziny) wiązkach przewodzących, które przebiegają pionowo, z lekką rotacją, przez całą długość rośliny. Tak więc młoda łodyga w górnej części palmy jest bardzo gibka i może swobodnie uginać się, gdy liście złapią wiatr, przekazując jednocześnie przez wiązki przewodzące obciążenia starszej i sztywniejszej części dolnej, która utrzymuje całość w pionie.

Oczywiście są i równie wysokie drzewa, więc podobny efekt można osiągać na różne mechanicznie sposoby - bardziej znajomy mechanizm drzewa przywołałem jedynie dla kontrastu. Z pewnością brak rozgałęzień i jednostajna grubość całej kłodziny potęguje u palm wrażenie smukłości.

zaloguj się by móc komentować

tomasz-kurowski @Pioter
7 czerwca 2020 06:38

Być może coś mieszam, ale czytałem kiedyś opracowanie o (chyba) tych palmach i w kwestii zagrożeń skupiano się raczej na wycince pod pastwiska, a nie wosku (czy katolikach...), więc od strony ekonomicznej może być też kwestia hodowli bydła, w której to dziedzinie również trwa zaciekła rywalizacja między krajami Ameryki Łacińskiej.

zaloguj się by móc komentować

Pioter @tomasz-kurowski 7 czerwca 2020 06:38
7 czerwca 2020 06:41

Na chwilę obecną nie mam danych o tym jak motywowano to w latach 80-tych. Mam tylko obecne zapisy u docenta Wiki, a te jednoznacznie wskazują, że komuś z propagandystów palma już odbiła.

zaloguj się by móc komentować

Greenwatcher @Pioter
7 czerwca 2020 07:14

Dziękuję plusem za lekcję. Zastanawia mnie z czym te palmy ścigają się lub ścigały ku światłu. Widać, że w tym wyścigu są zwycięzcami, nawet jeśli to co pod nimi zostało to tylko pastwisko, jak wspomniał tomasz-kurowski (także dziękuję). 

zaloguj się by móc komentować

Pioter @Greenwatcher 7 czerwca 2020 07:14
7 czerwca 2020 07:28

Chyba tak. Tereny, gdzie występują te palmy to tereny górzyste.

zaloguj się by móc komentować

tomasz-kurowski @Greenwatcher 7 czerwca 2020 07:14
7 czerwca 2020 07:40

Ta sama gęsto zbita i sztywna zewnętrzną warstwa u spodu starych palm czyni je też raczej problematycznymi w wycince, więc faktycznie te dość rzadko rozstawione giganty ze zdjęć przypominają resztki po usunięciu innej roślinności, w tym młodszych osobników. Leśnik jednak ze mnie żaden; budowa roślin interesuje mnie od strony genomu, gatunku i osobnika - las jest za duży :)

zaloguj się by móc komentować

atelin @Pioter
7 czerwca 2020 08:11

Plus. A na tym banknocie to Gomułka z teczką? Żart. 

zaloguj się by móc komentować

maria-ciszewska @tomasz-kurowski 7 czerwca 2020 06:38
7 czerwca 2020 08:27

W kontekście hodowli bydła zastanawia zakaz tuczenia świń owocami ceroxylon quindiuense . Musziały się tu ścierać różna interesy. Przecież do zachowania istnienia gatunku nie są potrzebne wszystkie nasiona.

zaloguj się by móc komentować

Pioter @atelin 7 czerwca 2020 08:11
7 czerwca 2020 08:53

Coś podobnego do Gomułki. Carlos Lleras Restrepo - prezydent Kolumbii w latach 1966-1970, wcześniej minister finansów w latach 1938-1941. Do tego poeta piszący pod pseudonimem Cleofas Perez y Hefestos. Jako prezydent odpowiedzielny jest za zainicjowanie działalności takich instytucji jak: krajowy fundusz oszczędnościowy, instytut do spraw dobrobytu rodziny, instytut ochrony zasobów nieodnawialnych, fundusz promocji eksportu, instytut promocji kultury, agencja budowy szkół oraz instytut promocji wyższej edukacji. Prócz tego w trakcie jego kadencji główny nacisk wprowadzono na działalność instytutu refomry rolnej, który tylko w latach 68/69 wydał ponad 60 tys tytułów własności ziemi dla chłopó i bezrobotnych.

zaloguj się by móc komentować

tadman @maria-ciszewska 6 czerwca 2020 21:41
7 czerwca 2020 12:44

Nie wiem czy owe palmy nie przebiją trawy, a może trzciny, tyle że poddają się bardziej wiatrowi. Ludzie w Europie pomagają palmom i na wiosnę usuwa się pozostałości starych liści.

zaloguj się by móc komentować

gabriel-maciejewski @maria-ciszewska 7 czerwca 2020 08:27
8 czerwca 2020 10:24

Producenci paszy dla trzody zaprotestowali

zaloguj się by móc komentować

zaloguj się by móc komentować