W 1996 roku władze Banku Rezerw Australii wprowadziły do obiegu nowe wzory bankotów. Na 100 dolarówce zamieszczono śpiewaczkę operową Nelli Melbę oraz Johna Monasha - dowódcę sił ANZAC w trakcie I Wojny Światowej.

Przyjrzyjmy się więc rewersowi tego banknotu, który w śród scen bitewnych spod Gallipoli zawiera również nawiązanie do legendy o człowieku i ośle.Człowiekiem tym był Jack KirkpatrickSzkot i dezerter, ale wśród Australijczyków znany jako sanitariusz i bohater wojenny John Simpson.

Jack Kirkpatrik zgłosił się w 1908 roku (w wieku 16 lat) na ochotnika do służby w armii brytyjskiej. Rok później był już marynarzem, ale podczas rejsu do Nowej Południowej Walii zdezerterował w Newcastle. Imał się później różnych zajęć, jak cięcie trzciny cukrowej, praca w kopalniach węgla, czy praca na statkach australijskich. Gdy wybuchła I Wojna Światowa Jack Kirkpatrik zgłosił się na ochotnika do armii ANZACu podając nowe nazwisko - John Simpson. Prawdopodobnie liczył na to, że uda mu się dotrzeć na koszt armii do domu. Stało się jednak inaczej.

Jako silny mężczyzna został skierowany na szkolenie sanitariuszów i przydzielony do 3rd Australian Field Ambulanse przy 202 pułku. 25 kwietnia 1915 roku wylądował w Gallipoli i w czasie gdy wykonywał swoje pierwsze zadanie 9czyli zniesienie rannego z pola bitwy na plażę do szpitala polowego) zauważył pasącego się osła i postanowił ułatwić sobie pracę sadzając rannego na zwierzęciu. Wkrótce Simpson i osioł stały się częścią codzienności sił ANZAC, a głównodowodzący siłami ANZAC pułkownik John Monash napisał w pamiętniku Szeregowy Simpson i jego mała bestia zasłużyli na podziw wszystkim w górnej części doliny. Pracowali cały dzień i noc przez cały okres od lądowania, a także pomoc dla rannych był nieoceniony. Simpson nie znał strachu i poruszał się beztrosko pośród odłamków i ognia z karabinu, konsekwentnie wykonując swoje narzucone sobie zadanie każdego dnia, i często zasłużył na oklaski personelu za liczne nieustraszone ratowanie rannych ludzi z obszarów podlegających karabinowi i odłamek ognia.

19 maja 1915 roku John Simpson poległ pod Gallipoli skoszony serią z karabinu maszynowego. Jego legenda jednak dopiero rozpoczynała swój żywot. Osłów jako transportu medycznego zaczęli używać również inni sanitraiusze, a samemu Simpsonowi przypisano uratowanie co najmniej 300 żołnierzy (co jak się później okazało było fizycznie niemożliwe). Rok po śmierci Simpsona wyszła książka Glorious Deeds of Australasians in the Great War. W tym samym 1916 roku nakręcono również film o bohaterskim ośle - sanitariuszu Murphy of Anzac.

Wizerunek osła i sanitariusza na stałe został wprowadzony do popkultury. W 1965 roku nawet ich wizerunek znalazł się na medalu przyznawanym żyjącym jeszcze weteranom walk pod Gallipoli. W 1977 roku osioł ten (choć faktycznie było to pięć różnych zwierząt) został oficjalnie wciągnięty na stan jednostki ANZACu, a w 1997 roku armia australijska odznaczyła pośmiertnie osła Purpurowym Krzyżem za wybitne męstwo wobec ludzi.

Nie można jednak było odznaczyć Jacka Kirkapatrika, pomimo faktu, że kilkakrotnie (ostatnio nawet w 2011 roku) występowano z wnioskiem o nadanie mu Krzyża Wiktorii. Jak w swoim uzasadnieniu oświadczył Trybunał Wojskowy w 2013 roku inicjatywa i odwaga Johna Simpsona były reprezentatywne dla wszystkich innych sanitariuszy.

Dezerter może mieć swój pomnik, może być ikoną propagandy i popkultury, ale nie może być uhonorowany przez armię, po tym, jak ten fakt wyjdzie na światło dzienne.

Zamieszczono za to sanitariusza Simpsona w tle baknotu o najwyższym nominale. Banknotu, który mówi nam jednoznacznie o tym, że wojna jest tylko teatrem, a każde przedstawienie musi trwać.

---

tagi: australia  banknot 

	Pioter
	1 września 2019 12:25

5     1696    7 zaloguj sie by polubić