W Grecji, a później w Rzymie wytwarzano też pierwsze farby olejne. Zachował się opis Theophilusa, podający przepis na przygotowanie lakieru z bursztynu gotowanego w oleju lnianym.

Może chodziło także o substancje chroniące okrętowe drewno.

Bursztynowy niedźwiadek odkryty w Słupsku podczas eksploatacji złóż torfu w 1887 roku. Datowany na 9600 p.n.e. — 4100 p.n.e.. (wg. Muzeum Narodowego w Szczecinie).  

Taki lakier kiedyś robiłem dla znajomego artysty malarza. Do technicznych zastosowań i przeróbki bursztynu na różne ciekawe substancje raczej nie używano szlachetnego surowca pochodzenia bałtyckiego skoro podlejsze wizualnie odmiany występowały i wystepują nadal dość powszechnie w Świecie, a skład chemiczny mają taki sam.

Raczej użyto by do tego smoły lub dziegdziu, uzyskanej z destylacji drewna. Bustrzynu na to chyba szkoda. Natomiast lakierowanie ozdobnych il luksusowych elementów umeblowania jak najbardziej.

U lelewela jest fragment o Erydanie (Wisła), która jest początkiem oceanu, a potem wspomina lud zwany Hyperborejami, o którym Scytowie nie chcieli mówić, a który przekazywał sąsiadom, a ci swoim sąsiadom ukryte w słomie ofiary. Po drodze też są zgony przewoźników. A jakże! Ale pierwsze słyszę, żeby ofiary tak skrzętnie ukrywano przed ciekawskimi i wywozono w dalekie strony. Ofiar się nigdzie nie wywozi! Może tak transportowano cichcem bursztyn? 

Poza tym nie wiemy, co było potrzebne do produkcji ognia greckiego, bo zwyczajnie nie znamy jego receptury - tzn. jest ona skrywana. Wiemy, że ta nron byla uzywana przez Bizancjum jeszcze kilka wiekow po podbiciu przez ich wrogow Mezopotamii, a ta była wczesniej pod władza Persji - tez wroga Bizancjum. Tak wiec olej skalny chyba nie byl niezbedny albo Bizantyjczycy mieli jakies inne źródło dostaw.

Tego bursztynu zużywano dużo, wiec na pewno słuzyl do produkcji i to produkcji przedmiotow strategicznych - bo cena zawrotna. Na ozdoby cxy lekarstwa az tak wiele by nie płacono. Sorry, ale gdy kobieta ma do wyboru zloto lub bursztyn, to zawsze wybierze zloto. Wiec po co zrównywac cene bursztynu ze zlotem?

Cena nie świadczy o tym, że był stosowany do celów militarnych, ale też nie mówię że nie. Trzeba byłoby bardziej zgłębić ten temat.

Przykładowo takie diamenty osiągają wysokie ceny, ale nie ze względu na ich przydatność przemysłową bo te przemysłowe są stosunkowo tanie. Oczywiście noże i materiały ścierne diamentowe i z dodatkiem diamentów są bardzo drogie, ale to te wyjątkowe okazy diamentów przerabiane na brylanty są nieporównywalnie najdroższe.

Zaskoczę Cię, ale bursztyn bałtycki to nie żywica sosnowa, a w większości modrzewiowa. A tak się składa, że próbując w XVIII wieku uzyskać stal damasceńską (akurat w moim miasteczku miało to miejsce) używano jako katalizatora gałązek modrzewiowych.

Bursztyn do pirotechniki się raczej nie nadaje - nie wybucha, a po prostu się spala.

Co do ognia greckiego. Takie same właściwości jak olej skalny posiada także oliwa z oliwek. Tak więc problem jest w miarę rozwiązywalny, tym bardziej, że czytamy w źródłach o wylewaniu oliwy na wzburzone morze.

Co do użycia oleju skalnego, to zachowały się receptury asyryjskie oraz opisy zastosowania takich przygotowanych materiałów w rodzaju napalmu.

Czyli był niezbędny komponent do wyrobu najlepszej jakosci broni - trn bałtycki bursztyn. Czyli wszystko gra i jesteśmy w siodle...:). A że tajniki tej technologii mogły być wykradzione przez konkurencję, to o ten bałtycki bursztyn się zabijano i to dosłownie. I nieważne przy tym jakiej narodowości zbirów do tej brudnej roboty wynajmowani, bo wiadomo, ze musieli być to najlepsi. Tu raczej nie oszczędzano z wydatkami. I trup słał się gęsto.

Skoro bursztyn "tylko" płonął, to mógł byc używany jego proszkowa wersja do starożytnych miotaczy ognia. I to w dodatku na morzu, w walkach flot, bo nie gasł tak od razu w kontakcie z wodą. A flota była najważniejsza. A więc zniszczenie floty przeciwnika też było najważniejsze. Cały czas zadaję sobie pytanie: kto to eymyślił i dlaczegi, aby smoki ziały ogniem? W końcu miały kły, pazury, siłę mięsni, były ogromne...po co jeszcze ten ogień? Tak więc tu musiał być znak odstraszania - coś jak posiadanie broni nuklearnej.

Miał więc bursztyn bałtycki podwójne zastosowanie militarne.

Nie tylko zjada Pan wyrazy,ale i za szybko pisze:

"do produkcji szczególnego rodzaju srali (Hindusi to metalurgia)."

Ja też to odczytuję prawidłowo,tylko to brzydko wygląda.Ja bardzo lubię Pańskie wpisy-są baaardzo optymistyczne.Przeraża mnie tylko pańska dieta.

No skoro są opisy, że trn grecki ogień płonął na wodzie, to 9d razu skojarzyłem to z wynalazkiem łuczywa, czyli z żywicą. Przy stosowaniu tego nawet nie trzeba zbytnio celować w okręt - w6starczy puścić  ognistego "pawia" przed dziub...okręt wpływa na płonace morze i zacxyna się palić kadłub. A że to jest lepkie, więc przykleja się do kadłuba. 

Pytanie tylko jakich flot. Z opisów wiemy, że Wenedowie budowali okręty z dębu, a Fenicjanie z cedru. Te drewna różnie się zachowują. Np cedr płonie znacznie lepiej, z racji tego, że do drzewo żywiczne.

Czyżby pośrednicy mieli specjalnie dobierane technologie morskie, żeby nie próbowali się buntować?

A który z ludów? Bo Drawidowie to pewnie z teaku, a mieszkańcy amerykańskiej Kanady z żywicznej tui.

Ten napalm stosowano do zdobywania oblężonych miast. Takie opisy się akurat zachowały.

Cezar wspomina o płonących okrętach podczas bitwy pod Aleksandrią, ale wcześniej cisza. Rzeczywiście zastanawiające.

No tak, ale podpalano własne okręty lub już zajęte okręty wroga. Po co byłoby miotać z odległości kosztowny ogień grecki (nawet gdyby był wówczas znany), jeśli wystarczyło rozłożyć w paru miejscach łatwopalne materiały i przyłożyć do nich pochodnie?  

"Kasjusz ze swoimi okrętami dopłynął do Messany wcześniej, zanim Pomponiusz dowiedział się o jego wyprawie. Zastał go wśród zamętu, bez czat i ustalonych posterunków. Korzystając z silnego i pomyślnego wiatru, statki przewozowe napełnił sośniną, smołą, pakułami, wszystkim, co służy do wzniecenia pożaru, i puścił je na flotę Pomponiusza. Spalił mu wszystkie 35 okrętów, w tym dwadzieścia pokrytych. Taki stąd padł strach, że chociaż w Messanie cały oddział stał załogą, miasto ledwo się broniło i zdaniem wielu przyszłoby je utracić, jeśliby w tym czasie nie nadbiegli rozstawnymi końmi gońcy z wieścią o zwycięstwie Cezara. W porę przyniesione nowiny ocaliły miasto. Kasjusz popłynął stamtąd przeciw flocie Sulpicjusza pod Wibo. Ten sam postrach kazał naszym przybić do brzegu. Kasjusz zaś, jak za pierwszym razem, miał wiatr pomyślny i pchnął ku nam przygotowane do podpalenia transportowce. Na obu skrzydłach wybuchł pożar i spłonęło pięć okrętów" (O wojnie domowej, ks. III).

Tak. Są łatwiejsze sposoby podpalania flot.

Ale jest też takie coś jak vibhuti, które opisywane jest jako popiół przypominający szafran mający zdolność do żywotnego podzielenia ciała wroga. To akurat broń wymieniona jako astra czyli hinduska broń miotająca. Używał jej niejaki Barbarica, syn Ghatotkacha. Widać było to coś w rodzaju napalmu, wykonane na bazie drobnego pyłu bursztynowego.

Ja patrzę trochę bardziej realnie na świat. I nie wszystko z mitów przyjmuję na słowo.

Statki powietrzne owszem - balony na gorące powietrze jak najbardziej były w zasięgu technologicznym antyku. To tylko kwestia odpowieniej gęstości tkaniny i jej nawoskowania, a te robione w Sumerze wystarczały same w sobie jako ochrona przed brązowym mieczem - są opisy takich zbroi.

Na pewno nikt nie wpadł? A może tragarze odpowiednio prostowali każdego z takimi głupimi pomysłami, żeby nie utracić zarobku?

Wimany, latające dywany czy Ikar i Dedal to część historii zapisów sprzed około 4 tysięcy lat. Opisy asyryjskie obserwacji pola walki z góry to juz dokumenty młodsze, ale i tak jakieś 3 tysiące lat liczące. Ale mamy wszyscy wierzyć, że przed balonem braci Montgolfier nikt nie robił żadnych doświadczeń w tym zakresie. A żaden generał nie chciał spojrzeć na głębokie zaplecze wrogich armii.

To całkowie spalenie floty przez puszczone płonące barki, czy małe ststki, to za bardzo nie chce mnie się wierzyć. Żeby każda trafiła w statek wtoga, to musialby być cud świata. 

Jeśli jednak spalono całą flotę, to na pewno nie w taki sposób, tylko używając o wiele bardziej PRECYZYJNIEJSZYCH broni. Taką bronią mogły być owe rury z kierowanym płomieniem. Ten opis to raczej dezinformacja, aby ukryć fakt zastosowania tajnej i drogiej technologii. 

Zawartość soli w oceanie jest wystarczająca by bursztyn pływał na powierzchni. Inaczej to wygląda na Bałtyku, który ma zaledwie ok 0,7% soli. Dopiero w zimie, gdy temperatura wody spada do ok. 4 stopni gęstosć wody bałtyckiej wzrasta na tyle, by bursztyn mógł wypłynąć.

Ciekawi mnie, co sie dłużej pali i z jaką mocą/ temperaturą? Ropa czy bursztyn (choc sama czystą rope trudno podpalic pon9ć).

Raczej ropę podpalić łatwiej. Dla bursztynu nawet nie określa się temperatury samozapłonu, która dla ropy jest znana. Skoro samozapłon bursztynu jest niemożliwy, to napewno trudniej go podpalić niż ropę.

Jest wysoce łatwopalny. Można go podpalić zapałką, zapalniczką. 

Temperatura płomienia to inny rozdział  chemii fizycznej. Można ją obliczyć znając skład pierwiastkowy paliwa (ile węgla, tlenu i wodoru).  Nigdzie nie widziałem w tabelach wartości opałowej takiego paliwa jak bursztyn. Domyślam się, że bursztyn jest paliwem gorszym niż ropa z uwagi na zawartość tlenu (estry kwasu bursztynowego). W ropie, i jej pochodnych mamy prawie sam węgiel i wodór.

Tekst wisi już od dłuższego czasu na głównej, więc mimo woli po raz kolejny przeczytalem jego początek, a właściwie ten passus :

"Po pierwsze słowo amber pochodzące z łaciny i oznaczające bursztyn. Słowo używane prawie na całym świecie przez końcowych obiorców tego towaru. Na całym świecie, a więc również w drawidyjskich Indiach, gdzie np w tamilskim zapisuje się dziś jako அம்பர் a odczytuje ampar".

 Nieoczekiwanie zaczęło nurtować mnie pytanie: jak jest właściwie "bursztyn" po łacinie? Amber, ambra? To drugie oznacza w polskim wprawdzie co innego, ale ewidentnie chodzi o dwa warianty tego samego wyrazu. Po francusku ambra to ambre gris - ambra szara, a bursztyn to po prostu ambre lub ambre jaune - "ambra żólta". Po angielsku mamy amber i ambergris itd.

Zajrzałem do popularnej online'owej wersji słownika Lewis & Short, a potem, zaskoczony, do Oxford Latin Dictionary. I - nic! Nie ma takiego słowa w klasycznej łacinie! Bursztyn u Pliniusza, Tacyta, Apulejusza i innych to sucinum (czasem succinum); używano też określeń zapozyczonych z greki: electrum, lyncurio. Tacyt odnotowuje, że Germanie nazywali ten cenny surowiec glasus.

Innymi słowy, na końcu Bursztynowego Szlaku - tego znanego wszystkim i jedynego poświadczonego w źródłach pisanych i archeologicznych - nigdy nie nazywano bursztynu "amber" czy choćby podobnie. Ambra lub ambre pojawia się dopiero w średniowieczu (i to nie bardzo wcześnie) jako zapożyczenie z arabskiego anbar - prawdopodobnie przez starofrancuski, sądząc z formy wyrazu - początkowo oznaczając ambrę w naszym rozumieniu, a od 13. wieku (to już znalazłem w Wikipedii) bursztyn. Słowo przyjęło się w językach romańskich, w tym w anglo-normandzkim, przechodząc stamtąd do angielskiego. Niemcy mają "gorejący kamień" (lapis ardens) - Brennstein lub Börnstein, a od 18. wieku Bernstein. Spotyka się też m.in. nazwy glaes i agstein. Btw, w arabskim anbar to wciąż tylko ambra, a bursztyn to كهرمان (khrman), podobno z perskiego.

Czy Tamilowie zapożyczyli swoje słowo bezpośrednio od Arabów (co nietrudno sobie wyobrazić), czy od Europejczyków w czasach nowożytnych (ja bym się skłaniał ku tej wersji), to trzeba by rozstrzygać z jakąś naprawdę rzetelną wiedzą o językach drawidyjskich. Być może wcześniej nazywali bursztyn, który wystepuje także w Birmie, jakimś innym, później zarzuconym mianem. W każdym razie ampar nie mógł zawędrować do nich ani w starożytności, ani bezpośrednio znad Bałtyku.

ałiwnictwo = słownictwo